Bron:Arboportaal.nl
Ieder jaar sterven er in Nederland ruim 4.100 werknemers als gevolg van een beroepsziekte of arbeidsongeval (bron: ‘De Staat van de Arbeidsveiligheid’, 2018). Wereldwijd zijn dit jaarlijks 2,3 miljoen mensen. Aanstaande zaterdag, 28 april, is het Workers’ Memorial Day. Op deze dag worden op meerdere locaties in Nederland werknemers herdacht die zijn omgekomen als gevolg van hun werk.
Met deze jaarlijkse herdenkingen brengen vakbonden over de hele wereld, waaronder ook de FNV in Nederland, deze grote groep slachtoffers onder de aandacht. Ook wordt er zo aandacht gevraagd voor de noodzaak van veilige en gezonde werkomstandigheden. De herdenkingslocaties in Nederland zijn aanstaande zaterdag in Utrecht, Amsterdam, Rotterdam en Hengelo.
Aanvalsplan Arbeidsongevallen
Bron: Hibin.nl De Stichting Arbeidsongevallen heeft een Aanvalsplan gelanceerd om het aantal arbeidsongevallen terug te dringen. Jaarlijks gebeuren er in Nederland ongeveer 450.000 arbeidsongevallen, waarbij 220.000 mensen letsel oplopen en minimaal een dag verzuimen. Het aantal arbeidsongevallen is afgelopen jaar toegenomen.
Het aanvalsplan van Stichting Arbeidsongevallen omvat zes deelplannen:
Deelplan 1: Verplicht veiligheidsverbeterplan als sanctie
Veiligheidsverbeterplannen naast of in plaats van een geldboete kunnen bij arbeidsongevallen bij wet als sanctie opgelegd worden door Inspectie SZW of OM.
Deelplan 2: Ongeval niet gemeld bij Inspectie SZW = geen dekking verzekering
Meldingsplichtige arbeidsongevallen die niet gemeld zijn bij Inspectie SZW worden door verzekeraars niet in behandeling genomen. Alle verzekeraars In Nederland leggen dat in 2019 vast in de Algemene Voorwaarden voor bedrijfsverzekeringen.
Deelplan 3: Investeringsplicht + subsidie i.p.v. boete bij niet-melden ongeval
De boete voor te laat of niet gemelde arbeidsongevallen wordt afgeschaft en omgezet in een investeringsplicht met investeringsvoucher van de overheid voor de bekostiging van extern toezicht in een publieke-private samenwerking. Veiligheid kost geen geld, maar veiligheid levert geld op.
Deelplan 4: Algemene ongevallenverzekering voor werkenden in Nederland
Wie betaald of onbetaald werk verricht in Nederland, ongeacht nationaliteit en woonplaats, is verplicht verzekerd voor (arbeids)ongevallen met dodelijke afloop of blijvende invaliditeit welke plaatsvinden van, naar en tijdens dat werk in Nederland. Eenmalig uit te keren vaste bedragen belastingvrij voor de nabestaanden (echtgenoten, partners en uit- en thuiswonende kinderen) van de vrijwilliger, werknemer, ZZP-er of zelfstandig ondernemer. Betaling geschiedt uit de algemene middelen. Voor eventuele extra schade blijft mogelijkheid bestaan om een aansprakelijkheidsprocedure te starten voor het meerdere.
Deelplan 5: Versnelde procedure erkenning aansprakelijkheid
Procedure voor erkenning van aansprakelijkheid na een arbeidsongeval wordt versneld door invoering van een verplichte checklist. Op basis daarvan kunnen feiten eerder gepubliceerd worden welke nodig zijn voor de civielrechtelijke erkenning van aansprakelijkheid. De schadeloosstelling kan daardoor eerder starten. Het lange wachten voor slachtoffers en nabestaanden kan daarmee aanzienlijk verkort worden. Onderzoek van feiten en scenario’s voor bestuurs- of strafrechtelijke vervolging wordt losgekoppeld van feitenonderzoek voor de civielrechtelijke erkenning van aansprakelijkheid.
Deelplan 6: Een verplichte ARBO-kijk op verkeersongevallen
Verkeersongevallen waarbij mensen letsel oplopen of zelfs overlijden terwijl men onderweg is vanwege het werk kwalificeren als arbeidsongevallen en worden daarom altijd (ook) onderzocht door Inspectie SZW.
‘Aantal arbeidsongevallen zou moeten dalen, maar het stijgt alleen maar’
Met het plaatsen van een krans in Hengelo herdacht vakbond FNV afgelopen weekend alle werknemers die in Nederland gestorven zijn door een bedrijfsongeval of beroepsziekte. „Veilig thuis komen van je werk is een recht, geen gunst.”
Lucien Baard 29-04-19, 23:00
Kitty Jong, vicevoorzitter van de vakbond, somt de cijfers op. Jaarlijks rond de zeventig doden bij een ongeval tijdens het werk. Daarnaast bijna 4400 ongevallen met letsel. Dat zijn de aantallen die officieel zijn gemeld, maar niet alles wordt door werkgevers gemeld bij de inspectie. „Het aantal zou in deze tijd moeten dalen. Maar het aantal meldingen stijgt. En het aantal doden neemt toe”, zegt ze. „Het is onacceptabel. Veilig thuis komen van je werk is een recht. Geen gunst. Maar er is vaak geen volledig beeld van de risico’s die werknemers lopen.”
Bouw
De meeste ongelukken doen zich voor in de bouw. Daarna volgen vervoer, opslag en de industrie. Vaak voorkomende ongevallen zijn valpartijen van grote hoogte, machines met bewegende delen die mensen ‘grijpen’, aanrijdingen en vallende objecten.
„Het houdt niet op, niet vanzelf”, zegt Jong. Ze pleit namens de bond voor méér controle en zwaardere sancties op onveilig werken. En dan gaat het ook om het werken met gevaarlijke stoffen. Ze noemt de kankerverwekkende stof chroom-6. „Er worden mensen ernstig ziek van. En toch vindt nog steeds blootstelling hieraan plaats.” En zo heeft ze veel meer voorbeelden. „We willen niet meer dat zonnepanelen op daken worden geplaatst onder grote tijdsdruk door onverzekerde werknemers.”
Workers’ Memorial Day
Afgelopen zondag was het Workers’ Memorial Day, een internationale dag voor slachtoffers van bedrijfsongevallen, wereldwijd 3 miljoen mensen. In Nederland werd er op drie plaatsen stilgestaan bij de Nederlandse slachtoffers: Amsterdam, Rotterdam en Hengelo.
Klaas Zwart, bestuurder van de Stichting Arbeidsongevallen, is daar blij om. De oud-werknemer van De Hoogovens – tegenwoordig Tata Steel – maakte meerdere ongevallen mee met dodelijke afloop. „Dat heeft mijn ogen geopend. Je bent vooral zelf verantwoordelijk voor je eigen veiligheid. Doe niet snel nog even een klusje voor je baas. Hij vindt dat misschien fijn, maar dat zijn juist de momenten waarop risico’s op de loer liggen. Er zijn nog te veel werkgevers die onverschillig zijn, maar onthoud: het is jouw gezin – je partner, je kinderen – die later alleen thuis zitten.”
Bron: http://www.ed.nl
Stichting Arbeidsongevallen doet interessante voorstellen
Aan de vooravond van ‘World Workers Memorial Day’ doet de Stichting Arbeidsongevallen vandaag een aantal interessante suggesties, zeggen MKB-Nederland en VNO-NCW.
Secretaris Arbeidsomstandigheden Mario van Mierlo: “We zagen afgelopen jaar opnieuw weer een toename in Nederland van het aantal arbeidsongevallen. Dat is een slechte zaak en dat moet absoluut anders. Dat vraagt iets van ondernemers, maar ook van werknemers zelf.”
Winst door betere kennis
Volgens Van Mierlo is er al veel winst te behalen door betere kennis van het werk en de stoffen waarmee gewerkt wordt. “Dit is een echte noodzaak en kan snel en eenvoudig door betere risicoinventarisaties en -evaluaties (RIE) en de naleving daarvan. Daar moeten we met zijn allen in Nederland ons meer voor gaan inzetten op de werkvloer.” Volgens hem kan dit ook op basis van het recente voorstel van de Commissie Van Straalen die het kabinet adviseeert over verbetering van regelgeving voor het mkb. Deze Commissie adviseerde tot verdere vereenvoudiging van bestaande elektronische middelen, zoals een eenvoudige online tool om die RIE in te vullen. Verder kunnen die middelen meer worden voorzien van een sectorspecifiek menu om zo min mogelijk tijd verloren te laten te laten gaan.
Niet beboeten maar actie aan de voorkant
De Stichting Arbeidsongevallen heeft volgens Van Mierlo vandaag een aantal goede voorstellen gedaan voor verbetering. Zo moet niet het beboeten van bedrijven voorop staan, maar juist actie aan de voorkant zodat bedrijven op voorhand maatregelen nemen en leren van incidenten. Juist door daar beter over te adviseren vanuit de Inspectie en met een gezamenlijke aanpak is veel winst te behalen. “We denken nu nog teveel in wettelijke en systeemverplichtingen. Die zijn belangrijk, maar dienen om een preventieve veiligheidscultuur te ondersteunen, want alleen daarmee bereiken we echte veranderingen”, aldus Van Mierlo.
Werknemers werken vaak ongezond en onveilig
Nieuwsbericht | 17-04-2018 | 10:17
Vandaag heeft de Inspectie SZW de Staat van arbeidsveiligheid gepubliceerd, de realiteit achter de cijfers over arbeidsongevallen en beroepsziekten. Het aantal arbeidsongevallen stijgt nog ieder jaar. En het aantal mensen dat jaarlijks overlijdt aan beroepsziekten loopt in de duizenden.
Jaarlijks overlijden er tussen 50 en 70 werknemers als gevolg van een ongeval op het werk. In 2017 stijgt het aantal ongevalsonderzoeken door de Inspectie SZW met 7 procent naar ruim 2.500. In 2016 overlijden meer dan 4.000 werknemers als gevolg van een beroepsziekte. “Vandaag de dag is er nog steeds sprake van tekortschietende arbeidsveiligheid. Werknemers werken vaak ongezond en onveilig. Voor hen die het treft zijn de consequenties groot. Bedrijven ondervinden schade en de samenleving als geheel krijgt de torenhoge rekening gepresenteerd. Het is ons gezamenlijk belang dat wie gezond naar het werk gaat ook weer gezond en veilig thuiskomt. Alle reden om arbeidsveiligheid hoog op de agenda te zetten bij werkgevers en werknemers”, zegt Marc Kuipers, inspecteur-generaal van de Inspectie SZW.
Beroepsziekte: de blinde vlek
Het gaat om veilig én gezond werken. Ruim 4.100 mensen overlijden in 2016 als gevolg van een beroepsziekte. Bijna 80 procent van die slachtoffers is dan al gepensioneerd. Veel beroepsziektes komen namelijk pas na lange tijd aan het licht. De Inspectie SZW doet een beroep op werkgevers én werknemers om arbeidsveiligheid hoog op de agenda te zetten en daarnaar te handelen.
De sectoren zorg, industrie, bouw, handel en zakelijke dienstverlening zijn verantwoordelijk voor twee derde van alle (nieuwe) beroepsziekten. De meeste beroepsziekten hebben betrekking op rug- en gewrichtsklachten en psychische aandoeningen. Bij beroepsziekten met dodelijke afloop gaat het vooral om kanker, hart- en vaatziekten en luchtwegaandoeningen. Vaak zijn deze het gevolg van blootstelling aan gevaarlijke stoffen als asbest, lasrook en kwartsstof.
Risico’s gevaarlijke stoffen
Een kleine 60.000 werknemers werken in bedrijven waar zij kunnen worden blootgesteld aan kankerverwekkende stoffen, zonder dat het bedrijf deze risico’s adequaat beheerst. Voor blootstelling aan asbest gaat het nog eens om 47.000 werknemers. Slechts 15 procent van alle bedrijven die werken met gevaarlijke stoffen, beschikt over de verplichte registratie gevaarlijke stoffen. Daarnaast hebben vier van de vijf risicobedrijven geen verplichte beoordeling uitgevoerd voor blootstelling van werknemers en de grenswaarden van gevaarlijke stoffen.
Om werknemers te informeren over de stoffen waarmee zij werken, lanceert de Inspectie SZW, in samenwerking met de FNV, de Stoffencheck. Deze app geeft informatie over het werken met gevaarlijke stoffen: wat de risico’s zijn, of je er ziek van kunt worden en welke maatregelen nodig zijn om veilig te werken. Zo wordt een toelichting gegeven op de pictogrammen die vaak op verpakkingen staan. Ook wordt uitgelegd wat de grenswaarden van stoffen zijn en wat je zelf kunt doen om risico’s te voorkomen.
Meer meldingen en ongevalsonderzoeken; minder dodelijke slachtoffers
Het aantal arbeidsongevallen onder uitzendkrachten neemt nog steeds toe. Eén van de vijf geregistreerde slachtoffers is uitzendkracht. Ook jonge werknemers zijn vaker slachtoffer. Relatief de meeste arbeidsongevallen, ook die met dodelijke afloop, doen zich voor bij de leeftijdsgroep van 55 jaar en ouder..
Arbozorg en cultuur
Slecht 27 procent van de bedrijven heeft belangrijke risico’s geïnventariseerd. Dit zijn met name de grote bedrijven, waar 60 procent van de werknemers werkt. Vooral kleine bedrijven hebben vaak geen of een onvolledige risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). Tegelijkertijd is het aantal ernstige ongevallen bij kleinere bedrijven verhoudingsgewijs veel hoger van bij de middelgrote en grote bedrijven.
Wanneer bedrijven de verplichte RI&E adequaat vervullen, kan dat de eerste stap zijn naar een betere veiligheidscultuur.
Over de Inspectie SZW
De Inspectie SZW werkt aan eerlijk, gezond en veilig werk en bestaanszekerheid voor iedereen. Ze doet dit op basis van risico- en omgevingsanalyses. Toezicht en opsporing worden daar ingezet waar de meest hardnekkige problemen zitten en het effect het grootst is.
Bron: Inspectie SZW