Bijna driekwart van de jongeren heeft in de zomerperiode een vakantiebaan. Dat is iets meer dan in 2017. Winkels, horecagelegenheden en de zorg waren de populairste werkgevers. Uit onderzoek van de FNV blijkt dat 37 procent van de jongeren naar eigen zeggen niet goed is geïnformeerd door hun werkgevers over hun rechten en plichten. 

Wat zijn de belangrijkste regels?

1. Zelfstandig contract afsluiten
Vanaf 16 jaar mag een kind zelfstandig een arbeidsovereenkomst aangaan. Bij jongere kinderen moeten de ouders toestemming geven. Dit hoeft niet expliciet: een ouder krijgt een maand de gelegenheid om bezwaar te maken, waarna de arbeidsovereenkomst moet worden vernietigd. Gebeurt dat niet, dan is impliciet toestemming gegeven
Een schriftelijke arbeidsovereenkomst is overigens in principe niet verplicht: een overeenkomst kan zowel mondeling als schriftelijk worden aangegaan, tenzij hierover anders is bepaald in de CAO.

2. Niet alle werkzaamheden zijn toegestaan
Welke bijbaan een kind als vakantiewerk mag hebben, hangt af van de leeftijd. 13- en 14-jarigen mogen alleen klusjes en licht werk doen, zoals oppaswerk, betaalde karweitjes in huis, fruit plukken, helpen bij vakken vullen of folders of huis-aan-huisbladen bezorgen.

Werken met machines en giftige stoffen, kranten bezorgen en achter de kassa is op die leeftijd nog niet toegestaan. Ook mogen zij niet werken in een restaurant of café waar alcohol wordt geserveerd en is spullen tillen die zwaarder zijn dan tien kilo verboden. Daarnaast is toezicht van een volwassene vereist.

Op 15-jarige leeftijd mag een kind licht, niet-industrieel werk doen. Denk bijvoorbeeld aan vakken vullen in een supermarkt of reclamedrukwerk of avondkranten bezorgen. Fabriekswerk, met zware spullen sjouwen, vrachtwagens lossen en achter de kassa werken, mag nog steeds niet.

Is een kind 16 of 17 jaar, dan mag hij of zij bijna elk soort werk doen, behalve gevaarlijk werk, zoals werken met gevaarlijke stoffen (zoals bestrijdingsmiddelen) of in een lawaaiige omgeving. Daarnaast mag het werk hem of haar niet belemmeren om naar school te gaan. Ook werk tegen stukloon is niet toegestaan.

3. Geen onbeperkte werktijden
Kinderen mogen niet onbeperkt werken. Voor 13- en 14-jarigen gelden de grootste restricties. Zij mogen bijvoorbeeld niet op zondag, vroeg in de ochtend (voor 7 uur) en ‘s avonds na 19 uur werken. Tijdens schooldagen mag een kind maximaal twee uur werken.

Tijdens vakanties zijn de regels wat soepeler. Een kind mag dan maximaal 7 uur per dag en 35 uur per week werken. Maar de hele vakantie doorwerken, is verboden: een jongere mag maximaal vier vakantieweken werken, waarvan drie aaneengesloten.

Bij 15-jarigen is de maximale werktijd iets ruimer. Zo mogen ze maximaal zes vakantieweken per jaar werken, maar de hele zomervakantie doorwerken zit er niet in: ze mogen maximaal vier aaneengesloten aan de slag. Werken op zondag is onder voorwaarden toegestaan.

Jongeren van 16 en 17 jaar mogen gemiddeld 40 uur en maximaal 45 uur per week werken. De tijd die zij op school zijn telt ook mee als arbeidstijd. ‘s Nachts werken, oproepdiensten draaien en overwerken is niet toegestaan. Ook hebben 16- en 17-jarigen recht op extra rusttijden.

4. Recht op pauze
Scholieren hebben recht op een pauze van een half uur als ze langer dan 4,5 uur op een dag werken. Bij zestien- en zeventienjarigen kunnen dit ook twee pauzes van een kwartier zijn.

5. Recht op het minimumloon bij vakantiewerk
Het is een misverstand om te denken dat iemand altijd recht heeft op het minimumjeugdloon: dit geldt namelijk pas vanaf vijftien jaar. Het uurloon van dertien- en veertienjarigen ligt vaak redelijk in de buurt van dat van een vijftienjarige, maar een werkgever mag ook minder betalen.

De hoogte van het minimumjeugdloon hangt af van de leeftijd en het aantal gewerkte uren per week. Voor 15-jarigen is dit vanaf 1 juli 490,70 euro per maand, uitgaand van een volledige werkweek. Dat komt neer op 2,84 tot 3,15 euro per uur, afhankelijk van de omvang van de werkweek (36, 38 of 40 uur).

Voor zestienjarigen bedraagt het bruto minimumloon omgerekend 3,26 tot 3,62 euro per uur en voor zeventienjarigen 3,73 tot 4,15 euro.

Een werkgever kan ervoor kiezen om de vakantietoeslag van 8 procent maandelijks uit te keren, in plaats van te wachten tot mei of juni.

6. Soms meer dan het minimumloon
Het minimumjeugdloon is, zoals de naam al aangeeft, een minimum. In de CAO kan een hoger tarief zijn afgesproken. De werkgever moet zich daar dan aan houden.
Daarnaast moet het loon aansluiten bij de aard van de werkzaamheden. Doet een minderjarige werk met extra verantwoordelijkheden, zoals aansturen van andere medewerkers of de winkel afsluiten, of heeft hij inmiddels meer ervaring, dan hoort hij hiervoor ook meer betaald te krijgen, conform de afspraken in de CAO.

7. Fooien zijn extra
Fooien zijn niet inbegrepen in het loon. Het salaris mag hier ook niet op worden afgestemd. Daarnaast zijn fooien die een kind ontvangt voor hem of haar bedoeld en niet voor de werkgever.

8. Betaling overwerk
Een werkgever mag zijn personeel verplichten om langer door te werken, mits dat redelijk is. Deze extra tijd moet altijd worden betaald of worden gecompenseerd in vrije tijd. Dit geldt ook als de medewerker zijn doelstellingen niet haalt. Tot vorig jaar gold een kwartiertje langer werken nog niet als overwerk, maar inmiddels wel. Als er vaste uren zijn afgesproken, moet hij deze uren ook werken en ook uitbetaald krijgen. 

9. Vakantiedagen
Behalve het gewone maandsalaris heeft een vakantiekracht ook recht op vakantietoeslag van 8% (ook wel vakantiegeld genoemd) en vakantiedagen. Het opgebouwde vakantiegeld wordt meestal pas uitbetaald als het vakantiewerk erop zit, maar een werkgever kan er ook voor kiezen om dit maandelijks uit te keren.
Vakantiedagen mag een werkgever alleen uitbetalen als de CAO dat toestaat en de werknemer de gelegenheid heeft gekregen om (onbetaald) vakantie te nemen.

10. Doorbetaling bij ziekte
Als de vakantiekracht ziek wordt heeft hij of zij recht op doorbetaling van zijn salaris voor de uren die op het rooster stonden ingepland of voor het gemiddelde aantal uren van de afgelopen maanden.

De werkgever moet in principe de eerste twee jaar minimaal 70 procent van het loon doorbetalen. Zakt het inkomen hierdoor onder het minimumloon, dan kan hij een aanvullende uitkering aanvragen, waarmee het inkomen wordt aangevuld tot het minimumloon. Voor oproepcontracten gelden andere regels.


Bron:www.TQL.nl