Wie een zwaar beroep heeft moet zich rond z'n vijftigste omscholen voor een minder belastende baan. Mensen met een zwaar beroep kunnen ook worden ontzien door hen eerder met pensioen te laten gaan dan een werknemer met een kantoorbaan. Dat blijkt uit onderzoek van gezondheidseconoom Bastian Ravesteijn die donderdag in Rotterdam promoveert op een studie naar de gezondheidsverschillen tussen arm en rijk.
Het gezondheidseffect van een jaar fysiek zwaar werk op latere leeftijd is namelijk vergelijkbaar met het effect 'van maar liefst zestien maanden ouder worden dan iemand met licht werk', zegt Ravesteijn. 'Voor het hebben van beperkte controle over de dagelijkse bezigheden op het werk, wat vaak voorkomt bij zware beroepen, scheelt het een half jaar. Een algemene verhoging van de AOW-leeftijd zoals nu in Nederland, is voor deze mensen nadelig, omdat we zien dat ze flink korter leven.'
Ravesteijn snapt dat de politiek deze discussie een paar jaar geleden niet aandurfde. De vakbeweging was tot op het bot verdeeld over het ophogen van de pensioenleeftijd tot 67 jaar en uiteindelijk te koppelen aan de levensverwachting. Dit jaar gaat de AOW in op 65 jaar en zes maanden.
Beroepsgroepen met lage inkomens
Een lijst met zware beroepen blijft arbitrair en zal altijd tot discussie leiden
Woordvoerder ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Voor zijn onderzoek gebruikte Ravesteijn data over werk en gezondheid in Nederland en Duitsland waar mensen tot 29 jaar werden geobserveerd. Op basis hiervan maakte hij een lijst van zware beroepen. De fysiek zwaarste beroepen zijn: metselaar, timmerman, postsorteerder, bakker, verpleger. De top vijf voor lage controle over de dagelijkse bezigheden: lopende bandmedewerker, bediener van machines in chemische fabrieken, metselaar, postsorteerder en kassamedewerker. 'Dit zijn doorgaans beroepsgroepen met lage inkomens. Daar kan je dus ook de pensioenleeftijd van laten afhangen.' In Scandinavië en België wordt onderzocht of mensen met een zwaar beroep vroeger met pensioen kunnen.
In Nederland vragen de partijen zich af of dit haalbaar is. 'Een lijst met zware beroepen blijft arbitrair en zal altijd tot discussie leiden', zegt de woordvoerder van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Net als werkgevers en vakbonden vindt hij dat voorkomen moet worden dat werknemers zo zwaar worden belast dat ernstige lichamelijke klachten ontstaan.
De FNV ziet meer in het generatiepact dat al wordt afgesloten in cao's . Dan werken ouderen korter en ontstaan banen voor jongeren. Werkgevers vereniging AWVN is geïnteresseerd in hoe het buitenland met deze kwestie omgaat. 'Ons pensioenstelsel is gebaseerd op solidariteit. Als er een uitzondering komt voor zware beroepen, wat doen we dan met vrouwen die gemiddeld langer leven?'
Door: Nanda Troost
Bron: http://www.volkskrant.nl