Bron: www.onderwijsvanmorgen.nl, door :Ivo Roodbergen
Een pestkop kan je leven als leerkracht flink zuur maken. Pesten kent vele vormen en er is nauwelijks verschil tussen pestgedrag op de werkvloer en die op het schoolplein. Maar je hoeft als slachtoffer niet machteloos te staan. Heb jij last van het pestgedrag van een of meerdere collega’s? Dit doe je eraan.
Leraren zijn soms net kinderen en de lerarenkamer net een schoolplein. Het verschil is dat leraren niet openlijk pesten, het gebeurt veel meer onderhuids. Van openlijk schreeuwen of kritiek leveren tot aan stiekem manipuleren of een mes in je rug steken. Volgens cijfers van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is een op de tien werknemers slachtoffer van pesten op het werk; 25 procent is weleens slachtoffer geweest. In het onderwijs blijkt 8 procent van het onderwijsgevend en ondersteunend personeel uit po en vo gepest te worden.
Grote gevolgen van pesten
Pestgedrag leidt vaak tot stress en slapeloosheid bij het slachtoffer. Uiteindelijk kan het grote persoonlijke gevolgen hebben. Dan hebben we het nog niet eens over hoe pesten de productiviteit beïnvloedt: werknemers die gepest worden gaan vaak met tegenzin naar hun werk of melden zich ziek. Daardoor kan pestgedrag hoge kosten met zich meebrengen voor de organisatie. Iedereen heeft last van het pestgedrag, toeschouwers blijken bijvoorbeeld ook een verhoogd risico te hebben om gezondheidsklachten te ontwikkelen. Waarschijnlijk komt dat door schuldgevoel. Er is becijferd dat een geëscaleerd pestgeval de samenleving 45.000 euro kost.
Wet aan je zijde
Een slachtoffer van pestgedrag voelt zich vaak machteloos. Hoe moeilijk ook, aan pestgedrag is wel degelijk iets te doen. Zeg er meteen iets van; een pestkop kiest namelijk graag voor de weg van de minste weerstand. Leg het pestgedrag én je eigen prestaties vast; als je de pestkop in een later stadium wil aangeven, kan je zo genoeg bewijs overleggen. Voor jezelf opkomen kan eng zijn, maar wees je ervan bewust dat je met de Arbowet het recht aan jouw kant hebt. Die wet verplicht werkgevers beleid te voeren dat psychosociale arbeidsbelasting (waaronder pesten valt) te bestrijden of voorkomen.
Pestprotocol voor personeel
Aan pesten is dus wel het een en ander te doen, maar voorkomen is natuurlijk beter. Een structureel onveilig werkklimaat is vrijwel altijd het gevolg van gebrekkig leiderschap. De rol van de schoolleider is dan ook cruciaal. Zorg als school voor een goed antipestbeleid, met een vertrouwenspersoon en een gedragsprotocol. Vaak hebben scholen wel pestprotocollen voor leerlingen, maar niet voor personeel. Uit de enquête van Didactief blijkt dat vooral op de scholen waar gepest wordt, weinig wordt gedaan om pestgedrag te voorkomen. Met andere woorden: mensen pesten meer als er ruimte voor is.