Overheidsdiensten laten zien dat ze bescherming van werknemers tegen agressie belangrijk vinden. Maar de maatregelen die ze nemen, beklijven niet altijd.

Dat stelt de Inspectie SZW in de Eindrapportage Programma Overheidsdiensten. Het percentage werknemers bij overheidsdiensten dat te maken krijgt met agressie-incidenten is gedaald van ongeveer 40 procent in 2012 tot ongeveer 25 procent in 2014. Goed nieuws, maar het kan beter, want er zijn vooral minder lichte incidenten geregistreerd.

Meer dan eenmalige actie

Gerechtsdeurwaarders, woningcorporaties en politie hebben wel beleid om medewerkers te beschermen, maar zij brengen de maatregelen nog te weinig in de praktijk op de werkvloer, concludeert de Inspectie. “Inventarisatie van (nieuwe) risico’s, en daarop gebaseerde voorlichting en training, maar ook melding en analyse van incidenten vragen blijvend aandacht. Voor goed arbobeleid en een veilige werkcultuur is meer nodig dan eenmalige actie. Het is een thema dat vraagt om voortdurende en actieve aandacht en alertheid”, zo schrijft Marc Kuipers, inspecteur-generaal van de Inspectie SZW.

Risico’s

De inspecteurs keken niet alleen naar agressie, maar ook naar de mate waarin de overheidsdiensten hun werknemers beschermen tegen risico’s van het werken met kankerverwekkende stoffen, arbeidstijden en andere oorzaken van werkstress, zoals een hoge werkdruk en ongewenste omgangsvormen.

Gevaarlijke situaties

Voor politieagenten, brandweermensen en gevangenisbewaarders hoort het bij hun werk om zich in gevaarlijke situaties te begeven. Het percentage ongevallen bij politie, brandweer en justitiële inrichtingen is bijna twee keer zo hoog als gemiddeld in Nederland. Dat betekent dat de werkgever zich moet inspannen om de risico’s zo klein mogelijk te houden. Uit ongevalsonderzoek blijkt echter dat specifieke risico’s onvoldoende zijn uitgewerkt in de RI&E’s van politie en brandweer. Melding en analyse van ongevallen en incidenten schieten tekort. Mede daardoor wordt er nog te weinig geleerd van ongevallen.

Arbeidstijdenbeleid

Daarbij komt nog dat de politie het arbeidstijdenbeleid na drie inspectieronden nog steeds niet op orde heeft. Het afgelopen jaar waren er minder overtredingen, maar dat heeft nog niet geleid tot voldoende aanpassing van de werk- en rusttijden om gezond en veilig te kunnen werken. Ook is er bij de politie nog steeds discussie over een juiste invulling van de agressietrainingen. Een goede aanpak van verzuim, PSA en PTSS, is nog in ontwikkeling.

Arbobalans

Dat de meeste overheidsdiensten wel van goede wil zijn, blijkt uit de arbobalans. Hieruit komt naar voren dat overheidsdiensten de arbozorgverplichtingen veel beter naleven dan gemiddeld in Nederland. 82 procent van de 65 voor de arbobalans bezochte overheidsorganisaties heeft zowel een RI&E als een contract voor arbodienstverlening, een preventiemedewerker en een aantal bedrijfshulpverleners. In de rest van Nederland is dat 27 procent.

RI&E

De brandweer steekt hier ongunstig bij af als het gaat om de RI&E. Bij alle veiligheidsregio’s van de brandweer ontbrak een actuele en/of volledige RI&E. De risico’s van vervuilde kleding of hittestuwing waren onvoldoende uitgewerkt en deze waren niet aangemerkt als mogelijke oorzaak van (vermoede) beroepsziekten. Ook bij eerdere inspecties was dit niet in orde.

Veiligheidscultuur

Kuipers: “Het past de werkgevers van overheidsdiensten om alert en actief in te spelen op nieuwe risicovolle situaties door een goede veiligheidscultuur op de werkvloer te garanderen. Daarom roep ik iedereen, van hoog tot laag in de overheidsorganisaties, op om zich te blijven inzetten voor de veiligheid van de werknemers bij overheidsdiensten en het goede voorbeeld te geven in de aanpak van agressie en andere risico’s. Zo kunnen incidenten en beroepsziekten zoveel mogelijk worden voorkomen.”

Eindrapportage

De Inspectie SZW heeft gedurende vijf jaar vestigingen en locaties van verschillende overheidsdiensten geïnspecteerd. Deze eindrapportage is de afronding van dit programma. De Inspectie blijft daar waar het noodzakelijk is controleren.

Overgenomen van:  www.arbo-online.nl