De VVT, Vereniging Verticaal Transport, heeft vernomen dat Arbobesluit 7.23d zodanig wordt aangescherpt dat de keuze van het arbeidsmiddel belangrijker wordt dan de veiligheid van de werknemers. Bovendien wordt er een extra administratieve en financiële drempel opgeworpen om gebruik te kunnen maken van deze veilige oplossing voor het werken op hoogte. De uitgaven voor de bedrijven die gebruik maken van werkbakken in hijskranen lopen daarmee op tot wel 42 miljoen Euro op jaarbasis. Publicatie van het nieuwe Arbobesluit 7.23d wordt elk moment verwacht.
Werken op hoogte met een werkbak in een hijskraan is heel erg veilig. Uit onderzoek is gebleken dat er de afgelopen twintig jaar geen personen uit een werkbak zijn gevallen. Verder is er geen verschil in risico vastgesteld met vervoeren van personen in een werkbak in vergelijking met bijvoorbeeld hoogwerkers en andere arbeidsmiddelen. Het aantal ernstige ongevallen met een werkbak aan een kraan komt nauwelijks voor in tegenstelling tot het aantal ongevallen dat er jaarlijks bijvoorbeeld met hoogwerkers, steigers en andere arbeidsmiddelen plaatsvinden.
Inzet werkbak in een hijskraan sterk ontmoedigd en aanpassing Arbobesluit leidt tot meer ongevallen
Door het nieuwe Arbobesluit zal er voor het werken op hoogte vaker verplicht gekozen worden voor de inzet van (bijvoorbeeld) een hoogwerker, ook wanneer dit minder veilig is dan wanneer een kraan met een werkbak wordt ingezet. Terwijl op basis van ongevallenanalyse is aangetoond dat de inzet van werkbakken in kranen al veiliger is. Hierdoor gaan er juist meer ongevallen plaatsvinden in plaats van minder is de verwachting van de VVT.
Tevens worden de eisen ten aanzien van de maximale windsnelheid dusdanig aangescherpt dat een normale inzet praktisch onmogelijk wordt gemaakt. Met maximaal 7 m/s hanteert Nederland daarmee wereldwijd gezien de aller strengste norm.
Kosten stijgen explosief
Daarnaast wordt het verplicht om bij de beoordeling om een werkbak in te zetten, een gecertificeerde veiligheidskundige in te huren. Hiernaast komt er een meldingsplicht van twee dagen voorafgaand aan de werkzaamheden. Deze extra kosten hiervoor zijn door het ministerie becijferd op €1.400,- per inzet van een werkbak. De VVT heeft uitgerekend dat hiermee de kosten explosief stijgen tot €42 miljoen voor de sector. Naast deze directe kosten is de verwachting dat de totale stijging van de kosten door dit nieuwe Arbobesluit zal verdubbelen gelet op de indirecte kosten en inhuur van extra materieel voor dezelfde werkzaamheden.
Gevolgen voor de Nederlandse economie en de bereikbaarheid van het telecom-netwerk
De werkbak is een onmisbaar arbeidsmiddel in Nederland. Zonder de werkbak zal het telecom netwerk in Nederland ernstig verstoord raken, doordat het dagelijks onderhoud en storingswerkzaamheden aan de ruim 46.000 telecommasten en antennes vertraging op zullen lopen. Ook komt hiermee de ombouw naar het 5G-netwerk onder druk te staan. Daarnaast is de werkbak cruciaal bij het veilig uitvoeren van inspecties, onderhoud en reparaties in de petrochemie, installatietechniek en bouwsector en tenslotte het saneren van asbest.
Interpretatie Europese richtlijn 2009/104/EU is het grootste probleem
De Europese richtlijn 2009/104/EU wordt door het ministerie van SZW zo uitgelegd dat de keuze van het arbeidsmiddel belangrijker is dan de keuze voor de meest veilige oplossing. Volgens de VVT is deze uitleg juist strijdig met deze richtlijn omdat de veiligheid van werknemers voorop staat. De richtlijn biedt voor het werken op hoogte juist daarom de mogelijkheid voor de inzet van een hijskraan voor het vervoer van personen.
Het oude Arbobesluit 7.23d is ook gebaseerd op de Europese regelgeving en daar is wel degelijk bedoeld om de werkbak in een kraan als uitzondering toe te kunnen passen. Een praktijk die al jarenlang en zonder problemen bestaat. Er zijn dan ook geen valide redenen om het gebruik van een werkbak te ontmoedigen.
Dat het nieuwe Arbobesluit 7.23d zal gaan leiden tot vergaande beperking van de inzet van werkbakken in kranen behoeft volgens de VVT geen twijfel. Maar wetende dat er geen ongevallen gebeuren met werkbakken in hijskranen en de wetenschap dat deze werkmethode aantoonbaar vaak juist veiliger is dan de inzet van daarvoor geschikte arbeidsmiddelen, zoals hoogwerkers, vindt de VVT deze aanpassing buitenproportioneel en in de praktijk niet uit te leggen. Hierdoor ontbreekt draagvlak hiervoor in sectoren die regelmatig met werkbakken werken.
De VVT zal blijven strijden en bepleiten dat bij het werken op hoogte de veiligheid van de werknemers centraal moet staan en dat er daarom ruimte moet zijn om een hijskraan met werkbak in te kunnen zetten zonder beperkende en ontmoedigende eisen vanuit het ministerie van SZW. De VVT hoopt dat opdrachtgevers uit de sectoren die hierdoor getroffen worden, maar het zich nog niet realiseren, zich bij dit protest aansluiten.
Bron: Vereniging Verticaal Transport, 01 mei 2020
Leidraad voor werken met een werkbak of werkplatform ontwikkeld
bron:Arboportaal.nl
Om werkgevers te ondersteunen bij het werken met een werkbak of werkplatform, heeft het Ministerie van SZW een leidraad laten ontwikkelen. Het uitgangspunt hierbij is dat hijsen of heffen van werknemers alleen is toegestaan met behulp van arbeidsmiddelen die daar speciaal voor bestemd zijn (artikel 7.18 Arbobesluit). Als dat niet mogelijk is mogen er bij uitzondering hijswerktuigen ingezet worden die niet bestemd zijn voor hijsen of heffen, maar alleen als er passende maatregelen zijn genomen om het werk veilig uit te voeren (artikel 7.23d Arbobesluit).
Wijziging Arbobesluit (artikel 7.23d) over het werken met werkbak of werkplatform
De aanleiding van het publiceren van de leidraad is de wijziging van artikel 7.23d van het Arbobesluit die op 1 juli 2020 ingaat.
Door de wijziging is er nu de mogelijkheid om een arbeidsmiddel, dat niet bestemd is voor het vervoer van personen, in te zetten als er geen andere arbeidsmiddelen en/of werkmethodes zijn om de plaatsen veilig te kunnen bereiken. In het oude artikel 7.23d lag de nadruk op werkzaamheden die kort duren en die slechts beperkt voorkwamen. Werkzaamheden die vaker voorkwamen of langer duurden dan vier uur, waren niet toegestaan. Met deze wijziging van artikel 7.23d is het mogelijk om langer dan vier uur dergelijke werkzaamheden te verrichten. Daarmee is de mogelijkheid om een werkbak en of werkplatform aan een hijswerktuig in te zetten verruimd.
Download de leidraad werken met een werkbak of werkplatform
Wil je meer informatie over het werken met een werkbak of werkplatform, download de leidraad. Meer informatie over werken op hoogte kan je vinden in het dossier Werken op hoogte.
Hijsbranche slaat alarm over verbod werkbak
bron: COBOUW, 26 juni 2020
Manbakjes die in een kraan hangen om een telecommast te inspecteren, een heiblok te repareren of een dak te verwijderen, dreigen vanaf 1 juli verboden te worden. Brancheorganisaties VVT en NVAF slaan alarm en sluiten een kort geding tegen de staat niet uit.
In een brandbrief aan staatssecretaris Tamara van Ark van Sociale Zaken en Werkgelegenheid winden de organisaties er geen doekjes om. De tijd van diplomatiek overleg laten ze duidelijk achter zich. Ze geven nu gas om te voorkomen dat de gehate maatregel woensdag 1 juli van kracht wordt. Maandag is er nog een overleg op het ministerie, maar ze zijn er niet gerust op dat het tij dan nog wordt gekeerd. Volgens Gerke Kleinsmit van de Vereniging voor Verticaal Transport overwegen ze serieus een kort geding aan te spannen. NVAF, Bouwend Nederland, VNO-NCW, Veras en een reeks andere organisaties doen daar waarschijnlijk aan mee.
De maatregel, die onlangs in de Staatscourant verscheen, betekent feitelijk dat werkbakken aan een hijskraan om mensen te laten werken op hoogte of lastig bereikbare locaties, voortaan niet meer zijn toegestaan. De staatssecretaris gaat ervan uit dat inzet van hoogwerkers veiliger is en vooral minder gevaar voor beknelling opleveren.
Vooraf aanvragen
Er zijn wel ontheffingen op de nieuwe maatregel mogelijk, maar die moeten twee dagen vooraf worden aangevraagd en beoordeeld door een gecertificeerd veiligheidskundige. Dat levert volgens Kleinsmit een compleet onwerkbare situatie op, omdat de inzet van zo’n bakje vaak heel ad hoc gebeurt. Bijvoorbeeld om snel een storing aan een zendmast uit te voeren of een reparatie aan een heiblok hoog in de makelaar van een heistelling.
Hoogwerkers risicovoller
Afgezien van het feit dat de maatregel de hijsbranche op jaarbasis zeker 40 miljoen euro extra kost, vergroot zij volgens Kleinsmit de veiligheid helemaal niet. Sterker nog, hij vreest dat de veiligheid op en rond bouwplaatsen erdoor verslechtert. Want met hoogwerkers gaat nogal eens wat mis. Die zijn minder stabiel dan kranen en worden minder vaak door getraind personeel bediend. Hoogwerkers die mensen naar hoogten boven de 25 meter kunnen brengen zijn bovendien ook nauwelijks beschikbaar. Als die plekken überhaupt al bereikbaar zijn met hoogwerkers. Kranen, met hun veel grotere bereik, kunnen bijna altijd wel in de buurt komen. Ze worden volgens Kleinsmit niet voor niets jaarlijks zeker 35.000 keer ingezet om vanuit een werkbak inspecties of bouw- en onderhoudswerkzaamheden te laten uitvoeren.
De maatregel is volgens Kleinsmit terug te voeren op een misverstand. Drie jaar terug stelde na een ongeval de Vereniging van slopers en asbestverwijderaars Veras samen met de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid een brochure op. Dat gebeurde naar aanleiding van een ongeval waarbij een sloper die asbest verwijderde van een dak viel. Dat had volgens Kleinsmit echter helemaal niets te maken met het bakje waarmee de man eerder op zijn werkplek was afgezet.
Stellige conclusies
Daarna ging het van kwaad tot erger en besloot de Inspectie SZW om TNO een nader onderzoek te laten uitvoeren naar de risico’s. Die instelling ging aan de slag met cijfers die nergens op gebaseerd waren en trok veel te stellige conclusies en schatte de risico’s een factor 150 te hoog in. Er zijn de afgelopen twintig jaar volgens Kleinsmit eigenlijk helemaal geen ongelukken meer gebeurd. Ook het aantal beknellingen is minimaal. TNO slaat de plank echt volledig mis.
Op eerdere verzoeken van aanpassing van de Arbobesuit 7.23d is door het ministerie en de Inspectie niets gedaan, zagen de VVT en de andere organisaties tot hun schrik toen de regeling ineens werd gepubliceerd in de Staatscourant. Ze hopen dat ze nog niet te laat zijn met hun noodkreet en overwegen anders de stap naar de kortgedingrechter. De woordvoerder van de staatssecretaris kon vrijdagmiddag geen reactie geven op de vraag of er nog actie volgt op de brandbrief en of de regeling woensdag onherroepelijk van kracht wordt.