bron: Nieuweoogst.nl , door:Remco van der Meij

De Nederlandse Fruittelers Organisatie (NFO) heeft de afgelopen maanden meerdere negatieve signalen gekregen van telers over buitensporig grote controles door de Inspectie SZW, vaak in oogsttijd. Diverse burgemeesters geven, mede uit coronaveiligheid, geen toestemming meer voor zulke ‘megacontroles’.

Hoewel bekend is dat de Inspectie SZW de fruitteelt dit kalenderjaar heeft bestempeld tot speerpuntsector, is de NFO niet te spreken over de aard en omvang van controles die worden uitgevoerd bij fruitbedrijven. Juist omdat ze vaak in oogsttijd plaatshebben.

Het steekt voorzitter René Simons van de NFO-klankbordgroep Arbeid dat de onaangekondigde inspecties veel impact hebben op het oogstproces, de ondernemers zelf en hun medewerkers. ‘Natuurlijk moeten dingen netjes zijn geregeld, maar zoveel machtsvertoon werkt contraproductief. En gebeuren deze controles wel coronaproof? Wij krijgen signalen van niet.’

‘Als ik hoor van leden dat er inspecties plaatshebben met soms wel 20 tot 25 personen van allerlei pluimage per bedrijf, noem ik dat buitenproportioneel’, reageert Simons op de bevindingen van zijn NFO-leden. ‘Het grootste aantal controleurs waar ik van weet, is 27.’

Val telers die hun hele jaarsalaris in enkele weken moeten verdienen en onder hoogspanning staan, niet zo grootschalig lastig

René Simons, voorzitter NFO-klankbordgroep Arbeid

Steun van burgemeesters

Dit is exact de reden waarom diverse burgemeesters de kritiek van de NFO steunen en geen toestemming meer geven voor dit soort grootschalige inspecties in hun gemeenten, zegt Simons. ‘Zij vinden dit in coronatijd niet verantwoord. Zeker nu het aantal besmettingen weer fors oploopt en deze mensen hiervoor uit het hele land worden opgetrommeld.’

• Lees ook: Corona zet fruitsector op scherp

Simons trekt de vergelijking met overheidsgebouwen die massaal leegstaan. ‘Je komt nergens meer binnen. Dan heb ik er moeite mee om nu zoveel erfbetreders toe te laten op de bedrijven. Tevens schaadt dit optreden het beeld dat het publiek heeft van onze sector, bemerken wij.’

Allesomvattende controle is efficiënter

De Inspectie SZW laat weten de controles grootschalig uit te voeren omdat ze maar eenmaal per jaar op controle wil komen per bedrijf. Dit werkt efficiënter voor de organisatie. Daarbinnen moet dan wel een check op alles plaatshebben: vergunningen, arbeidsomstandigheden, identiteitspapieren, uitzendcontracten, Arboregelgeving, coronavoorschriften enzovoort.

Simons, zelf zachtfruitteler in het Brabantse Haaren, wijst er nogmaals op dat de Inspectie SZW midden in de oogst binnenstapt. ‘Telers, zeker in het grootfruit, moeten hun hele jaarsalaris in enkele weken verdienen. Zij staan daardoor al onder hoogspanning. Dan moet je hen op dat moment niet lastigvallen met iets als een afgekeurde roldeur, om maar wat te noemen. Dit komt helaas wel voor.’

Globale beeld is goed

Veel bedrijven die de Inspectie SZW onlangs over de vloer hebben gehad, blijken de afgelopen jaren ook al te zijn gecontroleerd, merkt de NFO verder op. ‘Daarbij zijn geen grote of structurele misstanden aan het licht gekomen’, aldus de NFO-voorman. ‘Anders hadden wij die sectormatig wel benoemd.’

• Lees ook: Glastuinbouw Nederland: ‘Coronacheck Stigas onwenselijk’

Simons pleit ervoor te inspecteren met drie tot vier mensen die zich beperken tot de hoofdzaken. ‘Die daarbij een gesprek met de ondernemer voeren en goed rondkijken. Dan weet je ook heus wel hoe de vlag erbij hangt. Doe minder dringende zaken en verbeterpunten alsjeblieft na de oogst. Dat lijkt ons prima te doen.’

Tergend langzaam

Dat het kalenderjaar zijn laatste kwartaal in gaat en de Inspectie SZW vanaf 2021 een nieuwe sector tot speerpunt zal benoemen, stelt de klankbordgroep Arbeid niet direct gerust. ‘Voorlopig zitten we nog midden in ons belangrijkste seizoen. Het siert de inspectie als ze daar echt rekening mee zou houden.’

Tot slot hoort de belangenorganisatie in het fruit terug van leden dat de terugkoppeling van de inspecties soms tergend langzaam verloopt. ‘Dan horen ze pas bijna een jaar later wat eraan schort en staat de volgende controle alweer gepland. Koppel die verbeterpunten dan ook eerder terug, zodat je ondernemers niet in het ongewisse laat’, besluit Simons.