bron:Installatiejournaal.nl
Werken onder spanning is verboden zoals staat beschreven in het Arbobesluit 3.5. Uitzonderingen op deze regel zijn er slechts bij zeer hoge uitzondering. Toch gebeuren er regelmatig elektriciteitsongevallen. In dit artikel meer over het scheiden van de werkplek van een voeding.
Leestip: Wie mogen er aan elektrische installaties werken?
Door Anton Kerkhofs*
Voordat aan een elektrische installatie mag worden gewerkt, moet deze worden veiliggesteld. Veiligstellen omvat de volgende stappen waarbij de eerste drie altijd moeten worden verricht:
- Scheiden
- Beveiligen tegen opnieuw inschakelen
- Controleren op spanningsloosheid
- Aarden en krotsluiten
- afschermen
Scheiden, stap 1 in deze procedure, moet ervoor zorgen dat op de werkplek alle actieve delen van elke voedingsbron los zijn van de voedingsbron. Om veilig werken mogelijk te maken moet elke installatie zijn voorzien van de technische mogelijkheden om te kunnen scheiden.
Scheiden met een lastscheider
Scheiden kan met een lastscheider. Dit kan bijvoorbeeld zijn een hoofdschakelaar, een installatieautomaat of een aardlekschakelaar of het uittrekken van een contactstop .
Echter niet elk schakelend component heeft een scheidende werking. Zo heeft een scheider een minimale afstand tussen contacten en moeten bij een component dat als scheider wordt gebruikt ook alle actieve delen verbreken; dus ook de nulgeleider. Een scheidende functie is herkenbaar aan het streepje in het symbool.
Boven: lastscheider (hoofdschakelaar), onder: installatieautomaat.
Dit lijkt logisch, echter sommige (vooral gedateerde) installaties en machines zijn niet zodanig uitgevoerd. Een 3-polige hoofdschakelaar op een machine heeft geen scheidende functie in een installatie L1, L2, L3 N. Ook een enkelpolige installatieautomaat heeft geen scheidende functie. Ook bij het verwijderen van een smeltpatroon (in een 1~ installatie) of drie smeltpatronen (in een installatie L1, L2, L3 N ) is of zijn alleen de fase-geleider(s) onderbroken, niet de N-geleider en wordt dus niet voldaan aan de eis tot scheiden.
*Anton Kerkhofs is betrokken bij de ontwikkeling van normen, schrijft voor vakbladen en is auteur van verschillende boeken, waaronder NEN 3140 vakbekwaam persoon en NEN 3140 voldoende onderricht persoon. Hij werkt bij SBK Opleidingen en heeft een eigen bedrijf: AK Trainingen en Projecten. Voor Installatie Journaal gaat Anton kerkhofs in op verschillende aspecten van het veilig werken aan elektrische installaties.