Bron:personeelsnet.nl

Werknemers die ondanks de coronacrisis niet thuis mogen werken, terwijl het werk op de arbeidsplaats niet veilig kan gebeuren, kunnen dit melden bij de Inspectie SZW. Als op de werkplek sprake is van een onveilige situatie, kan de inspectie het werk op grond van de Arbowet stilleggen. Dit zijn toezeggingen van het demissionaire kabinet aan de Tweede Kamer. Maar de praktijk lijkt weerbarstiger. Er is nu bovendien geen wettelijke mogelijkheid om bedrijven te sluiten als er een bronbesmetting is, maar van de Tweede Kamer moet het kabinet dit wel snel gaan regelen.

Na afloop van het coronadebat op 21 januari in de Tweede Kamer, was er veel aandacht voor de gevolgen van de avondklok voor werkgevers en werknemers. Maar een ander opvallend onderwerp bleef wat onderbelicht. De kamer nam namelijk met brede steun een motie aan, waarin het kabinet werd gevraagd om de sluiting van een bedrijfspand wettelijk mogelijk te maken als in dat bedrijf een bronbesmetting ontstaat.

Het blijkt nu niet mogelijk om bedrijven gedwongen te sluiten als daar onvoldoende coronamaatregelen worden genomen terwijl er een bronbesmetting is, zoals onlangs het geval was bij een aantal slachterijen.

Avondklok ingevoerd terwijl kantoren vol zitten

Op het werk vinden veel besmettingen plaats, dus zou veel winst te behalen als mensen echt thuiswerken wanneer dat kan. De kamer roept het kabinet op om meer werk te maken van de verplichting om thuis te werken, juist nu de horeca en winkels dicht zijn en de scholen gesloten.

In het debat wezen verschillende partijen erop dat de avondklok een zeer ingrijpend middel is, terwijl overdag nog heel veel mensen op hun werk zijn, terwijl zij voor een deel ook thuis zouden kunnen werken. Onderzoek van vakbond CNV wees eerder uit dat een kwart van de mensen die thuis kunnen werken, dat niet mogen van hun werkgever. De Kamer nam aan het eind van het debat daarom een motie aan, waarin om een wettelijke mogelijkheid wordt gevraagd om bedrijven te kunnen sluiten die een loopje nemen met de coronaregels.

Bedrijven sluiten, meer inspecties

In reactie hierop stelt demissionair premier Rutte dat het kabinet ook de mogelijkheid wil hebben om bedrijven te kunnen sluiten bij een clusteruitbraak, zoals in slachterijen. Op basis van de Arbowet is het nu al wel mogelijk om het werk tijdelijk stil te leggen, “maar we kunnen het bedrijf op dit moment nog niet sluiten”, aldus de premier. “Ik wil dus, samen met minister Grapperhaus, kijken wat we ook daar verder kunnen doen, om de knoppen nog verder aan te draaien”, aldus minister-president Rutte.

Mensen moeten thuiswerken als dat kan, maar als de werkgever dat verbiedt “gelden de meldingen bij de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid”, stelt de premier. De inspecteur kan aanwijzingen  geven op grond van de Arbowet en eventueel zelfs  het werk tijdelijk stilleggen. Rutte gaat de Inspectie SZW vragen of deze “veel vaker zelf langsgaat en aanbelt bij bedrijven en zelf kijkt wat er aan de hand is. Dat gaan we oppakken.” Een thuiswerkplicht wijst hij af, omdat het voor de overheid ondoenlijk is “om te bepalen of het in een concreet geval mogelijk is het werk thuis te doen of niet.”

Inspectie SZW is minder stellig

Of melden bij de Inspectie SZW echt een goede mogelijkheid biedt aan werknemers die niet thuis mogen werken, is de vraag. Want de inspectiedienst geeft zelf heel andere informatie. Op de eigen website, stelt de Inspectie SZW namelijk niet dat werknemers een melding kunnen doen, maar roept de dienst werknemers en werkgevers op om ‘met elkaar te bespreken of en waarom het werk wel of niet thuis uitgevoerd kan worden.’ De Inspectie wijst werkgevers er wel op dat het Coronavirus een risico op de werkplek vormt. De werkgever is dan ook verplicht om maatregelen te nemen om werknemers te beschermen.

De werkgever moet daarvoor beleid voeren en daarbij de arbeidshygiënische strategie volgen (beginnen bij aanpak van de bron, dan collectieve maatregelen, individuele bescherming, met als sluitstuk persoonlijke beschermingsmiddelen). Dus als thuiswerken niet tot de mogelijkheden behoort, zal de werkgever er wel voor moeten zorgen dat werken op de arbeidsplaats gezond en veilig kan, waarschuwt de Inspectie SZW.