door: Jose Kager
FNV krijgt uit steeds meer sectoren signalen dat de groei van onzeker werk leidt tot een toename van veiligheidsrisico’s. Een toenemend aantal leden maakt zich daar zorgen om. In de luchtvaart, de bouw, het streekvervoer, op de ambulance en ook op de vuilniswagen ervaren werknemers de gevolgen van de carrousel aan collega’s.
FNV zet deze week het thema ‘zeker werk is veilig werk’ centraal en doet een oproep aan de overheid, regels te stellen om de race naar beneden te keren.
Han Busker uit het FNV-bestuur: ‘Onze leden zien elke keer weer nieuwe onervaren collega’s op de werkvloer. De moordende concurrentie heeft tot gevolg dat er een enorme kostendruk ontstaat. Dat leidt tot een opjaagcultuur, waarbij mensen onvoldoende tijd krijgen zich goed in te werken op veiligheidsinstructies. Dat levert niet alleen risico's op voor werknemers zelf, maar ook voor hun omgeving: reizigers, patiënten en omwonenden.’
Controle in eigen tijd
Het gaat om honderdduizenden werkenden die meer risico lopen, evenals hun omgeving. In de bouw zijn er uitzendbureau’s die mensen met helm, veiligheidsschoenen en een hamer sturen, maar zonder de kennis die ze nodig hebben om onder een bouwkraan te werken. Maar 44 procent van de werk- en opdrachtgevers in de bouw staat kraanmachinisten structureel toe hun bouwkraan in werktijd te controleren. Dat blijkt uit FNV onderzoek onder 378 kraanmachinisten in samenwerking met Vakvereniging Het Zwarte Corps.
Uitzendkrachten vaker ongelukken
Bij het ophalen van afval gebeuren er soms ongelukken doordat niet goed ingewerkte vuilnismannen niet weten waar zij mogen staan. Onderzoek van TNO toont aan dat uitzendkrachten in de afval-en milieusector bovengemiddeld vaak betrokken zijn bij ongevallen. Dat geldt in meer sectoren, blijkt ook uit rapportages van Inspectie SZW en RIVM.
Te weinig inwerktijd
In het openbaar streekvervoer moeten uitzendkrachten soms met een navigator werken omdat ze de route nog niet kennen.Op Schiphol leidt keiharde prijsconcurrentie er toe, dat er steeds meer flex- en oproepkrachten worden ingehuurd. Inwerken en scholing van elke keer weer nieuwe medewerkers bij de bagage-afhandeling, de beveiliging en luchtvaartpersoneel staat onder druk. Daardoor nemen veiligheidsrisico’s toe, bijvoorbeeld bij het controleren van gevaarlijke stoffen. Prijsvechters zakken door de bodem van Nederlandse normen op het gebied van belonen, sociale zekerheid, ziekte en belasting afdragen.
Oproep aan politiek
FNV vindt dat de overheid moet ingrijpen. Zij moet grenzen stellen aan het aandeel werknemers met onzekere contracten (uitzend-, min-max-, nuluren contracten, stages, etcetera) juist ook op plaatsen waar veiligheidskritische taken worden uitgevoerd, zoals op Schiphol. Daarnaast is het tijd voor heldere vestigingseisen. Een luchtvaartmaatschappij zou geen landingsrechten moeten krijgen als zij zich niet aan de sociale- en veiligheidsnormen houdt zoals wij dat met elkaar normaal vinden.
Alleen op deze manier voelen goede werkgevers zich niet gedwongen mee te doen in de race naar beneden. Verder moet de overheid alles in het werk stellen om de pakkans van foute werkgevers te vergroten. Europese regelgeving die leidt tot valse concurrentie moet kritisch tegen het licht worden gehouden. Daarin heeft de politiek een grote rol.
FNV kiest voor echte banen
Han Busker: ‘De FNV kiest voor echte banen. En wij willen ook dat de discussie over flex gaat over de kwaliteit van werk en over veiligheid. Want die staat onder druk. Veel van onze leden merken de gevolgen iedere dag op het werk. Daarom vragen wij er deze week aandacht voor. Zeker werk is veilig werk!’