Het werk stilleggen kan gebeuren bij ernstig gevaar of gevaar gezondheid van werknemers. De Inspectie SZW kan het werk dan voor bepaalde tijd stilleggen. De inspecteur SZW kan het gehele werk stilleggen bij een overtreding. Stillegging werk kan ook  een onderdeel van het werk of bepaalde werkzaamheden betreffen. Stilleggen zal alleen gebeuren als  sprake is van ernstig gevaar voor de veiligheid of gezondheid van personen.

Voorbeelden stilleggen werk door inspectie SZW

Bij ernstig gevaar binnen een onderneming zoals:

• elektrocutiegevaar, valgevaar of knelgevaar;
• overtreding van het verbod op kinderarbeid;
• overtreding van het Besluit risico’s zware ongevallen 1999 (Brzo 1999) of de Aanvullende Risico-inventarisatie en -evaluatie (Arie).

De arbeidsinspectie legt ook het werk stil, als er sprake is van een misdrijf of overtreding van enkele verbodsbepalingen, die uitdrukkelijk in de regelgeving worden genoemd (zie de voorbeelden onder ‘Proces-verbaal’).  Als een werkgever een ‘bevel tot stillegging van het werk’ negeert, maakt de inspecteur ‘proces-verbaal van misdrijf’ op. Voor werknemers bestaat naast het recht dat de werkgever de Arbowet en dergelijke moet nakomen, het individuele recht om het werk onder bepaalde omstandigheden stil te leggen.

Proces-verbaal stillegging werk SZW

De SZW inspecteur maakt van het stilleggen van het werk proces-verbaal op, als er sprake is van een misdrijf of overtreding van de verbodsbepalingen, die uitdrukkelijk in de regelgeving worden genoemd. De werkgever moet door de inspecteur geïnformeerd worden dat hij niet verplicht is te antwoorden (cautie) anders is het proces verbaal niet geldig. Hij legt dan tevens het werk stil. De werkgever doet en verstandig aan zo spoedig mogelijk een advocaat of arbeidsadviseur in te schakelen om opheffing van de stillegging voor te bereiden.

Voorbeelden bevel tot stillegging van het werk

Voorbeelden van het SZW zelf zijn: een werkgever volgt een ‘bevel tot stillegging van het werk’ niet op, of de werkgever stelt zijn werknemers bloot aan acuut gevaarlijke stoffen of aan andere situaties die acuut de gezondheid van werknemers bedreigen, terwijl de werkgever de risico’s van de stoffen behoort te kennen. De werkgever laat werknemers met wettelijk verboden stoffen werken. De werkgever laat kinderen onder de 12 jaar werken. Er bestaat een vermoeden van een ‘strafrechtelijke overtreding’. Omdat het hierbij doorgaans om ernstige situaties gaat, ziet de SZW  inspecteur er doorgaans zelf op toe dat een stillegging van het werk bij gevaar pas wordt vrijgegeven als het gevaar en/of de overtreding daadwerkelijk is opgeheven.

Tijdelijke wet maatregelen covid-19

Vanaf het moment dat de ‘Tijdelijke wet maatregelen covid-19’ van kracht is, wordt de Arbeidsomstandighedenwet tijdelijk uitgebreid met een mogelijkheid voor de Inspectie SZW om werkzaamheden op een arbeidsplaats stil te leggen, indien er in verband met de bestrijding van de epidemie van covid-19 bij of krachtens wettelijk voorschrift voorgeschreven maatregelen dan wel andere maatregelen die de kans op verspreiding van het virus SARS-CoV-2 gezien de stand van de wetenschap en professionele dienstverlening kunnen beperken, in ernstige mate niet worden getroffen.