Door: Joost Morel − 16/08/16, 06:45
De bouwsector zelf de kwaliteit en veiligheid in de bouw laten controleren, zoals minister Blok (wonen) wil, levert in de praktijk gevaarlijke situaties op. Dat blijkt uit een proef die de gemeente Den Haag op verzoek van het ministerie deed.
Volgens Blok is het toezicht in de bouwsector toe aan vernieuwing. Hij wil de verantwoordelijkheid weghalen bij de gemeenten en neerleggen bij de sector zelf. Medio april stuurde hij hiertoe het voorstel voor de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen naar de Tweede Kamer.

Maar Bloks voorstel zal tot ernstige incidenten leiden, concludeert de gemeente Den Haag in een evaluatierapport van de proef, die eind 2014 begon en nog steeds doorloopt.

Sinds het begin van het experiment huurt de bouwsector in Den Haag zelf onderzoeksbureaus in om de kwaliteit en de veiligheid te controleren. Maar hun toetsingsrapporten blijken oppervlakkiger te zijn dan de gemeente gewend was. Ook kreeg Den Haag vaak geen opleverdossiers aangeleverd, terwijl dat wel de afspraak was. Daardoor heeft de gemeente nu te maken met bewoonde woningen 'zonder dat bekend is in hoeverre bewoning van de panden verantwoord is', aldus het rapport. 'Het risico bestaat dat nietsvermoedende bewoners, zonder het te weten, ondeugdelijke woningen hebben betrokken.'

Instortingsgevaar
Ook al deed de gemeente Den Haag tijdens het experiment niet zelf het toezicht van begin tot eind, ze keek wel zo veel mogelijk over de schouders mee bij de bouw van 437 woningen. Bij vier van de tien afgeronde projecten zag de gemeente zich tussentijds genoodzaakt in te grijpen. Wegens instortingsgevaar legde de gemeente de bouw twee keer zelfs helemaal stil.

Bij andere bouwprojecten leidde de nieuwe manier van werken tot onjuiste of zelfs ontbrekende bouwtekeningen en -berekeningen, zo constateerde de gemeente. Ook waren er onvoldoende ventilatiemogelijkheden in nieuwbouwwoningen. Gebrekkige isolatie in rijtjeshuizen leidde tot energieverspilling.

Schrikbarend
Bouwrechtadvocaat Philip van der Ven van advocatenkantoor Banning noemt de evaluatie schrikbarend. "Het veroorzaakt precies het tegenovergestelde van wat minister Blok wil."
De nieuwe bouwwet kent een lange aanloop vol opzienbarende incidenten, vertelt Van der Ven. Zoals instortende balkons in Maastricht en een bierkar die door een parkeerdek zakte in Amsterdam. "Blok wilde daarom de constructieve veiligheid in de bouw verbeteren. Al is zijn voorstel ook een bezuinigingsmaatregel."

De conclusies van de proef komen voor Van der Ven 'niet helemaal als verrassing'. "De bouwsector huurt iemand in, de kwaliteitsborger, om de bouw dóór te laten gaan. En wie durft die bouw dan stil te leggen? Ondanks dat het om een experiment van één gemeente gaat, legt deze proef uit Den Haag wel bloot waar de zwakheden liggen."

Beheerste overgang
De minister hoopt op een 'beheerste overgang' naar de nieuwe situatie, maar op basis van het rapport dat door bouwsectorweekblad Cobouw met Trouw is gedeeld, lijkt dat onhaalbaar. De gemeente laat geen spaan heel van het geleverde werk van aannemers, constructeurs en private kwaliteitsbewakers die door bouwers zijn ingehuurd.

En waar het wel goed gaat, ligt dat vaker aan 'een – toevallig – goede aannemer of adviseur dan aan een goed systeem van kwaliteitsborging', schrijft de gemeente.
Branchevereniging Bouwend Nederland erkent in een reactie dat de sector nog niet klaar is voor de toekomstige situatie. "Dat is ook logisch, aangezien de wetgeving pas vanaf 2018 van kracht moet worden", zegt een woordvoerder.

Hoewel er veel van geleerd kan worden, is het volgens hem wel jammer dat er door deze proef nu al zoveel negatieve geluiden naar buiten komen. "We richten ons vol op de verbetering. Maar het moet voor gemeenten, private kwaliteitsbureaus, aannemers en architecten wel helder worden wie welke taken en plichten heeft."

overgenomen van:www.trouw.nl