Bron: RTV Noord
Bouwbedrijf door de rechtbank in Zwolle veroordeeld tot een boete van 40.000 euro na een dodelijk ongeval op een bouwplaats. Daarbij kwam Haiko Steenhuis uit Winschoten om het leven.
Het ongeluk gebeurde op 26 april 2017 op een bouwplaats aan de Langezijde in de Oosterparkwijk in Groningen. Het slachtoffer raakte bedolven onder een omvallende muur. Die bleek niet goed verankerd.
Ernstig
Volgens de rechtbank is het bouwbedrijf ‘ernstig tekort geschoten’. Het bedrijf had de risico’s beter moeten inschatten en maatregelen moeten nemen om ongelukken te voorkomen.
Het bouwbedrijf heeft op meerdere manieren de Arbowet overtreden, stelt de rechter vast. Bij het plaatsen van de betonnen wanden werd gebruik gemaakt van bepaalde ankers die niet geschikt waren voor gebruik in gestort beton.
Overtreding, geen misdrijf
Daarnaast werden de ankers niet aangedraaid met het juiste gereedschap. Ook was er niemand op de bouwplaats om de veiligheid in de gaten te houden. Bovendien werd er gewerkt op de plek waar de muur zou neerkomen, als die zou omvallen.
Het Openbaar Ministerie had een boete van 145.000 euro geëist. De straf valt lager uit, omdat volgens de rechtbank geen sprake is van opzet. Daarom is er geen sprake van een misdrijf, maar van een overtreding.
De reactie van het bouwbedrijf op de uitspraak
‘Vooropgesteld willen wij nogmaals benadrukken dat deze kwestie alleen maar verliezers kent. Familie en vrienden van Haiko Steenhuis verloren een dierbare en collega’s van het bouwbedrijf verloren een geweldige collega. Deze tragische gebeurtenis heeft diepe sporen achtergelaten bij onze mensen.
De bewezen verklaring van de rechter heeft ons enigszins verrast. Namelijk uit het onderzoek van de inspectie blijkt dat de ankers niet zijn aangedraaid. Uit het onafhankelijk onderzoek dat wij door een externe partij hebben laten uitvoeren blijkt dat als de ankers aangedraaid waren ze de krachten konden dragen en dat het gestorte beton voldoende was uitgehard.
Bovengenoemd onderzoek vlak na het ongeval heeft op onderdelen aangetoond dat wij de veiligheid zouden kunnen verhogen. Hierop hebben wij direct aanvullende maatregelen breed in onze organisatie hebben toegepast. De rechtbank heeft toegelicht dat het externe onderzoek kennis achteraf betreft, waarop wij ten tijde van het ongeval niet hadden mogen vertrouwen.
De rechtbank ons heeft vrijgesproken van opzet en niet bewezen geacht dat wij bewust aanmerkelijke risico’s hebben aanvaard. Het bewezen verklaarde feit is een overtreding en geen misdrijf, waardoor een aanzienlijk lagere geldboete is opgelegd.
In de strafmaat overweging is rekening gehouden met de door ons genomen extra maatregelen ter voorkoming van ongevallen in de toekomst. Dit bevestigt dat de aanvullende veiligheidsmaatregelen die we de afgelopen jaren hebben genomen ook door de rechtbank worden gewaardeerd.
Tot slot hechten wij er aan om te benadrukken dat wij verantwoordelijk zijn en blijven voor alles wat er binnen onze processen gebeurt en voor de mensen die bij ons werken.’
Het bericht is aangevuld met de reactie van het bouwbedrijf op de uitspraak.
Lees ook:
– Nabestaanden verongelukte bouwvakker: ‘bouwbedrijf speelt een vies spelletje’
– Dode bij ongeval op bouwplaats (update)
Timmerman Haiko kwam om op een Groningse bouwplaats: ‘Zes dagen voor onze trouwdag stierf hij’
Bron AD
Haiko Steenhuis (21) kwam in april 2017 op een bouwplaats in Groningen onder een omvallende muur. De timmerman in opleiding was op slag dood. ,,We zouden zes dagen later trouwen’’, vertelt Esmee Veendorp (23).
Om 08.45 uur ‘s ochtends op 26 april 2017 krijgt moeder Petra Steenhuis telefoon. De directeur van het Praktijkcentrum Bouw. Haiko was op het werk onder een muur gekomen. Het was een ernstig ongeval, er zou snel meer informatie volgen.
Ze wacht een tweede telefoontje niet af, gaat direct naar het ziekenhuis, om haar zoon te zien. Ook vader Koos Steenhuis, Haiko’s broer en zus en verloofde Esmee spoeden zich naar de spoedopvang van het UMCG. ,,Maar hij kwam maar niet binnen’’, blikt de moeder terug.
Een schrammetje op zijn gezicht
Ze worden naar een aparte kamer geleid en daar brengt een politieman het slechte nieuws. Haiko was op slag dood toen hij door de muur werd bedolven. Zijn lichaam is nog op de bouwplaats in Groningen, waar onderzoek wordt gedaan naar de oorzaak van het ongeluk.
,,’s Middags om 14.00 uur kregen we Haiko te zien in het mortuarium’’, vertelt Esmee. ,,Zijn gezicht was op een schrammetje na gelukkig in orde. Hij kon in een open kist worden opgebaard.’’
Trouwakte was al opgemaakt
Het is de dag voor Koningsdag. Esmee zal het nooit vergeten. Half Nederland is een lang weekend vrij, veel scholen en bedrijven zijn dicht. Het gemeentehuis van Oldambt is die maandag (Dag van de Arbeid) ook gesloten. Dinsdag 2 mei zouden Haiko en Esmee ‘s ochtends om 09.00 trouwen. Op de afgesproken tijd is Esmee toch op het gemeentehuis, met haar familie en schoonfamilie.
Niet voor een huwelijk, maar om samen te melden dat Haiko is overleden. ,,Heel bizar. Maar we moesten dat gewoon doen met z’n allen. De trouwambtenaar was gelukkig al op de hoogte. De trouwakte was al opgemaakt. Die heb ik meegekregen.’’
De dag daarna is de uitvaart. Petra Steenhuis: ,,Het had één dag eerder gekund. Maar om Haiko nu te begraven op de dag dat hij zou trouwen… Dat wilden we niet.’’
Laatste werkdag voor een weekje vrij
Nog even terug naar een week eerder, die zwarte woensdag. Voor Haiko is het de laatste werkdag voor een weekje vrij. Hij is bijna klaar met zijn opleiding en werkt als leerling-bouwvakker aan de Langezijde in Groningen – op de plek van het oude Oosterpark Stadion – mee aan de realisatie van woningen. Er moet een betonnen prefabwand tussen twee muren worden geplaatst.
Maar de tussenruimte is te klein. Daarom proberen collega’s met een breekijzer een al staande muur wat opzij te wrikken. Haiko is aan de andere kant bezig met het aanbrengen van specie voor de nieuwe wand. Plotseling bezwijkt de ruim 5000 kilo wegende muur en valt bovenop Haiko.
Collega’s zijn aangeslagen
De dood van Haiko heeft grote impact op de collega’s van het bouwbedrijf, vooral op de mannen die er op de dag van het ongeluk bij waren. Twee dagen later staan ze met 17 man voor de deur bij de familie van Haiko. ,,Aangeslagen en afwachtend. Bang dat we boos waren, dat we hen de schuld zouden geven’’, vertelt Koos Steenhuis. ,
,We hebben ze binnengelaten en uitgebreid met hen gesproken, de laatste werkdag van onze zoon met hen doorgenomen. Zonder precaire vragen te stellen. We wilden weten hoe de sfeer was en hebben herinneringen aan Haiko opgehaald.’’ Zijn vrouw voegt toe: ,,Wat heeft het voor zin verwijten te maken? Zij hebben dit ook niet gewild.’’
Bouwbedrijf moet zich verantwoorden
Ruim tweeënhalf jaar na dato, moet het bouwbedrijf zich verantwoorden voor de rechter in Zwolle. De familie Steenhuis en Esmee en haar ouders zijn erbij. ,,We doen nog altijd heel veel samen. We hebben de afgelopen jaren samen heel wat af gehuild en gerouwd’’, vertelt Haiko’s moeder. In afwachting van de zitting halen ze aan een grote tafel in de hal van de rechtbank met z’n allen mooie herinneringen op aan Haiko.
Stoere Haiko. Fanatiek en in timmermanskledij op het werk. Een gezellige jongen, die tijdens de schaft hamburgers bakt voor z’n collega’s. In z’n vrij tijd een blitse gozer: donkere zonnebril, hagelwitte blouse. Zo staat hij ook op foto’s die hij en Esmee kort voor zijn dood hebben laten maken.
Mooie verhalen ook over het huis in hartje Winschoten dat Haiko en Esmee hadden gekocht. Hij knapte het op met zijn vader en schoonvader. Ze zijn er heel wat uurtjes aan het werk geweest samen. Esmee: ,,Het was bijna klaar. Alleen de vloer moest er nog in. De meubels hadden we al gekocht.’’
De jonge vrouw woont er inmiddels twee jaar. Ze heeft haar leven weer aardig op de rit. Ze is zwemjuf en werkt in de kinderopvang. ,,Het gaat wel goed met me. Alleen is mijn leven niet zoals ik me had voorgesteld’’, zegt ze flink. ,,Esmee is soms een beetje hard voor zichzelf’’, mompelt Haiko’s vader.
Vlaggen halfstok
De contacten met de collega’s op de werkvloer zijn nog altijd warm. De groep was bij de herdenking aan de Langezijde, op 26 april 2018, precies een jaar na het ongeluk. De huizen zijn inmiddels bewoond. Tot grote verrassing van de nabestaanden hangen in de straat de vlaggen halfstok. De eigenaren van het bewuste huis, zijn thuis en nodigen hen uit voor een kop koffie. ,,Hartverwarmend.’’ Een jaar later gaat het net zo.
De relatie met de directie van het bouwbedrijf is bekoeld. Na moeizame onderhandelingen kreeg Esmee een schadebedrag uitgekeerd. Een directeur van het bouwbedrijf sprak tijdens de zitting van ‘intens’ contact met de nabestaanden en een ruimhartige schaderegeling. Dat is niet zo, zeggen de families. Inhoudelijk mag Esmee er niets over zeggen, dat zijn beide partijen overeengekomen.
Meer oog voor veiligheid in de bouw
De geldboete van 40.000 euro die de rechter het bedrijf gisteren oplegde vinden ze van ondergeschikt belang. Ze willen vooral meer oog voor veiligheid in de bouw en zijn blij dat het bouwbedrijf aanpassingen en veiligheidsmaatregelen heeft doorgevoerd.
Te laat voor de jonge timmerman in opleiding. Hij had zijn diploma bijna op zak. Bij het bouwbedrijf lag zijn werkcontract al klaar. Haiko wilde eigenlijk het leger in, maar koos toch voor de bouw, net als zijn vader. ,,Gelukkig, dacht ik. Dat is veel veiliger’’, verzucht zijn moeder. ,,En nu is hij er niet meer.’’
RECHTSPRAAK
Bron: Rechtspraak.nl
De bewezenverklaring
De rechtbank acht op grond van de bewijsmiddelen wettig en overtuigend bewezen dat:
Het bouwbedrijf heeft op 26 april 2017, in de gemeente Groningen, als werkgever in de zin van artikel 1 van de Arbeidsomstandighedenwet handelingen verricht en nagelaten in strijd met voormelde wet en / of de daarop berustende bepalingen, immers heeft het bouwbedrijf toen daar op de bouwplaats “De Velden” zijnde een arbeidsplaats als bedoeld in artikel 1, derde lid onder g van genoemde wet, door [slachtoffer] , zijnde een werknemer van het bouwbedrijf in de zin van genoemde wet en andere werknemers van het bouwbedrijf in de zin van genoemde wet, arbeid doen of laten verrichten, bestaande die arbeid uit – zakelijk weergegeven – het plaatsen van betonnen (prefab)wanden en daarmee samenhangende werkzaamheden, zoals het schoren van die betonnen (prefab)wanden, terwijl niet was / werd voldaan aan
-artikel 5 lid 1 van de Arbeidsomstandighedenwet, immers had het bouwbedrijf bij het voeren van het arbeidsomstandighedenbeleid niet voldaan aan de verplichting schriftelijk in een inventarisatie en evaluatie vast te leggen welke specifieke risico’s het plaatsen van betonnen (prefab)wanden op “jong” nog niet volledig uitgehard beton, waarbij een reeds geplaatste wand handmatig gemanipuleerd moet worden om stelruimte te creëren om de volgende wand te kunnen plaatsen, bij het werken in de buurt van de wand die gemanipuleerd wordt met zich brengen en
had het bouwbedrijf bij het voeren van het arbeidsomstandighedenbeleid nagelaten schriftelijk in een inventarisatie en evaluatie vast te leggen welke risico’s het plaatsen van wanden, waarbij er weinig tot geen stelruimte is, met zich brengen en
had het bouwbedrijf bij het voeren van het arbeidsomstandighedenbeleid nagelaten schriftelijk in een inventarisatie en evaluatie vast te leggen welke risico’s het verankeren van gevel- en wandelementen op jong (nog niet volledig uitgehard) beton met zich brengen
en
-artikel 8 lid 1 van de Arbeidsomstandighedenwet, immers had het bouwbedrijf nagelaten ervoor te zorgen dat die [slachtoffer] en die andere werknemers, doeltreffend werden ingelicht over de te verrichten werkzaamheden, te weten het plaatsen van betonnen (prefab)wanden op “jong” nog niet volledig uitgehard beton, waarbij een reeds geplaatste wand handmatig gemanipuleerd werd om stelruimte te creëren, terwijl achter de wand die werd gemanipuleerd werkzaamheden werden verricht en de daarbij gebruikte arbeidsmiddelen (zoals schoorvoetankers) en de daaraan verbonden risico’s, alsmede over de maatregelen die erop gericht zijn deze risico’s te voorkomen of te beperken
en
-artikel 8 lid 4 van de Arbeidsomstandighedenwet, immers had het bouwbedrijf nagelaten toe te zien op de naleving van de instructies en voorschriften gericht op het voorkomen of beperken van de in artikel 8 lid 1 van de Arbeidsomstandighedenwet genoemde risico’s; het bouwbedrijf had nagelaten erop toe te zien dat de gebruikte arbeidsmiddelen (zoals schoorvoetankers en slagmoersleutel) op de juiste voorgeschreven wijze werden gebruikt
en
-artikel 3.2 lid 1 Arbeidsomstandighedenbesluit, immers had het bouwbedrijf nagelaten dat bedoelde arbeidsplaats zodanig werd gebruikt dat gevaar voor de veiligheid en de gezondheid van [slachtoffer] en van andere werknemers, bij het plaatsen van betonnen (prefab) wanden en daarmee samenhangende werkzaamheden zoals het schoren van die betonnen (prefab)wanden zoveel mogelijk was voorkomen
en
-artikel 3.17 Arbeidsomstandighedenbesluit, immers had het bouwbedrijf nagelaten dat
het gevaar te worden getroffen of geraakt door voorwerpen, producten of onderdelen daarvan, te weten betonnen (prefab)wanden, werd voorkomen en / of indien dat niet mogelijk was zoveel mogelijk werd beperkt,
en
-artikel 3.31 lid 1 Arbeidsomstandighedenbesluit, immers had het bouwbedrijf nagelaten ervoor te zorgen dat prefab – elementen, te weten betonnen wanden en schoren slechts werden gemonteerd onder toezicht van een speciaal daartoe aangewezen persoon,
en
-artikel 7.3 lid 2 Arbeidsomstandighedenbesluit, immers had het bouwbedrijf kanaalplaatankers, zijnde arbeidsmiddelen die op die arbeidsplaats ter beschikking van [slachtoffer] en andere werknemers werden gesteld, om te voorkomen dat het gebruik van die arbeidsmiddelen gevaren voor de veiligheid en gezondheid van [slachtoffer] en van andere werknemers opleverde, niet uitsluitend gebruikt voor het doel, op de wijze en op de plaats waarvoor deze waren bestemd;
die kanaalplaatankers werden in strijd met (zoals vermeld op) de opdruk op de verpakking gebruikt in gestort beton (en niet zoals aangegeven in kanaalplaatvloeren),
terwijl daardoor, naar het bouwbedrijf redelijkerwijs moest weten, levensgevaar of ernstige schade aan de gezondheid van [slachtoffer] en van andere werknemers, ontstond of te verwachten was.
De gronden voor een straf of maatregel
Bij de strafoplegging houdt de rechtbank rekening met de aard en de ernst van het gepleegde feit, de omstandigheden waaronder dit is begaan en de bedrijfsomstandigheden van het bouwbedrijf zoals die uit het dossier en tijdens de behandeling ter terechtzitting naar voren zijn gekomen. De rechtbank acht daarbij het volgende van belang.
Op 26 april 2017 is bij een ongeval op bouwplaats ‘De Velden’ te Groningen, een medewerker van het bouwbedrijf, om het leven gekomen. Tijdens de werkzaamheden is een betonnen wand omgevallen, door welke wand werd getroffene bedolven.
Het bouwbedrijf heeft als werkgever een aantal bepalingen van de Arbeidsomstandighedenwet en het Arbeidsomstandighedenbesluit overtreden en zich daarmee schuldig gemaakt aan overtreding van artikel 32 van de Arbeidsomstandighedenwet.
Bij het plaatsen en stellen van de betonnen wanden werd gebruik gemaakt van kanaalplaatankers die niet geschikt waren voor gebruik in gestort beton. Daarnaast werden de ankers, in strijd met de voorschriften, niet aangedraaid met een momentsleutel. Ook was er geen toezicht op de werkzaamheden door een daartoe speciaal aangewezen persoon en werd er gewerkt in de valruimte van de wand.
Het bouwbedrijf had de risico’s van de wijze waarop werd gewerkt beter moeten inschatten en eerder maatregelen ter voorkoming van ongevallen moeten nemen. Dat het bouwbedrijf dat heeft nagelaten, met zeer ernstige gevolgen, rekent de rechtbank het bouwbedrijf aan.
De rechtbank acht niet bewezen dat het bouwbedrijf opzettelijk heeft gehandeld en evenmin dat aan het bouwbedrijf wetenschap kan worden toegerekend dat er door de werkwijze levensgevaar of ernstige schade aan de gezondheid van de medewerkers kon ontstaan. Hierdoor is geen sprake van een misdrijf, maar van een overtreding en is oplegging van een lagere geldboete dan door de officier van justitie is gevorderd aangewezen.
Meer informatie
Klik hier voor meer informatie over veilig verankeren van tijdelijke afschoring.
Klik hier voor de Richtlijn Bekistingen en Ondersteuningsconstructies