Bron:personeelsnet.nl

‘De Arbeidsinspectie stelt een onderzoek in’. Deze mededeling horen we meestal als er een ongeval is gebeurd bij een bedrijf. De naam arbeidsinspectie zit zo in ons collectieve geheugen gegrift, dat de nieuwerwetse naam Inspectie SZW, nooit echt is aangeslagen. Na jaren krijgt de inspectiedienst daarom zijn naam weer terug. Maar wat doet de Nederlandse Arbeidsinspectie ook al weer? En als er een arbeidsinspecteur bij u op de stoep staat, moet u die dan zomaar binnenlaten om bij u rond te snuffelen? De kans dat u een bezoek krijgt is misschien niet zo groot, maar als de arbeidsinspecteur langskomt zult u merken dat deze veel van u mag eisen.

Na vele jaren van namen als I-SZW en Inspectie SZW, heet de arbeidsinspectie sinds 1 januari 2022 (weer) Nederlandse Arbeidsinspectie. Het nieuwe webadres is dan weer niet zo heel gemakkelijk geworden, namelijk nlarbeidsinspectie.nl. Ook alle mailadressen zijn gewijzigd, maar andere contactgegevens, zoals het meldnummer, zijn gelijk gebleven.

Opmerkelijk is dat wie (per ongeluk of uit gewoonte)  www.arbeidsinpectie.nl intypt, helemaal nergens op internet terecht komt. Die domeinnaam is (nog) niet geclaimd door het ministerie van SZW, waarmee het zich wel heel kwetsbaar maakt. Een kwaadwillende partij, kan namelijk een vervelende website plaatsen op zo’n ingeburgerde domeinnaam. Voor de kosten hoeft het ministerie het niet te laten, want de registratie kost nog geen tientje per jaar.

Naam arbeidsinspectie in praktijk nooit verdwenen

De naamswijziging is voor een deel te wijten aan de komst van de Europese arbeidsautoriteit European Labour Authority. Internationaal gaat de Arbeidsinspectie daarom ‘Netherlands Labour Authority’ heten.

Maar de afgelopen jaren is ook duidelijk gebleken dat de term Arbeidsinspectie nog steeds vaak wordt gebruikt. Voor werknemers en werkgevers is die naam nou eenmaal veel duidelijker dan Inspectie SZW. Sommige mensen dachten namelijk ook, dat de Inspectie SZW toezicht zou houden op het ministerie van SZW en niet op de arbeidsomstandigheden in de gehele Nederlandse samenleving.

Dit doet de Nederlandse Arbeidsinspectie

De Nederlandse Arbeidsinspectie controleert of werkgevers en werknemers zich houden aan de arbeidswetten, -besluiten en -regelingen. Daarvoor houdt de dienst inspecties, meestal op basis van een jaarplan waarin wordt aangekondigd welke sectoren aandacht nodig hebben en dus een bezoek kunnen verwachten van een arbeidsinspecteur.  De arbeidsinspecteur komt ook als er een ernstig arbeidsongeval is gebeurd. Dan onderzoekt de inspecteur of alle regels en voorschriften zijn gevolgd en hoe het ongeval kon plaatsvinden.

Bij een inspectiebezoek let de arbeidsinspecteur vooral op: 

• te lange werktijden en/of te korte rusttijden;
• betaling onder het minimumloon;
• illegale werknemers (arbeidsmarktfraude);
• geen of slechte naleving van de arbeidswetgeving;
• overige risico’s voor de veiligheid of gezondheid van werknemers.

Wat kan en mag een arbeidsinspecteur?

Als een arbeidsinpecteur op bezoek komt, zijn organisaties wettelijk verplicht om alle medewerking te verlenen aan het onderzoek. De ondernemingsraad heeft bovendien het recht om tijdens de inspectie aanwezig te zijn. Bij de inspecties en onderzoeken, hebben de inspecteurs een waaier aan bevoegdheden.

Bevoegdheden van de arbeidsinpecteur

toegang tot alle plaatsen waar wordt gewerkt, ook in woningen als het gaat om onderzoek naar thuiswerk;

bevoegdheid om iedereen op een werkplaats vragen te stellen of als getuige te horen;

inzage in identiteitsdocumenten, werktijdregistraties, loonadministraties en andere documenten;

bevoegdheid om gegevens en documenten (waaronder computerbestanden) te kopiëren of mee te nemen;

bevoegdheid om voorwerpen en monsters mee te nemen, verpakkingen te openen en foto’s te maken;

medewerking eisen van de werkgever, bijvoorbeeld bij het vaststellen van de identiteit van de personen die bij hem aan het werk zijn.

Klachten melden kan ook

Soms komt de inspecteur ook als er klachten zijn over de arbeidsomstandigheden in een organisatie.  Op de website van de Nederlandse Arbeidsinspectie kunnen werkgevers en werknemers een melding of klacht indienen over de veiligheid van de werkplek, arbeidsongevallen, arbeidsuitbuiting en andere arbogerelateerde onderwerpen.
De inspectie neemt alleen meldingen in behandeling over de arbeidswetgeving waarop de dienst toezicht houdt.