Bron: Stentor.nl  door:Olger Koopman 

Vlak voor de ogen van een wachtende fietser vond een voetganger het kennelijk een goed idee om in Ermelo onder de gesloten spoorbomen door te kruipen, waarbij ze nét niet werd geschept door een aanstormende trein. ProRail heeft schoon genoeg van dit soort acties en zette de beelden van het incident online: ‘Kennelijk is het halen van een trein sommigen hun leven waard’. 

Het voorval gebeurde op 10 september, het is onbekend gebleven wie de vrouw is. ProRail-woordvoerder Aldert Baas: ,,We hebben haar niet kunnen opsporen, dus wat haar bezielde is onduidelijk. Maar oerdom is het natuurlijk wel.’’

Vouwen uit de broek

Het filmpje van ProRail duurt maar vijftien seconden, maar je kunt er niet naar kijken zonder het kippenvel op je armen te krijgen. De dame kruipt onder de spoorbomen door, aarzelt en besluit dan weer terug te lopen. Net op tijd, want een fractie van een seconde later rijdt een aanstormende trein haar de vouwen letterlijk uit de broek.

Het is een incident dat niet op zichzelf staat, blijkt uit cijfers van ProRail. Voor de spoorwegbeheerder is het alle reden om – middels publicatie van het filmpje – maar weer eens aandacht voor het fenomeen van de ‘spoorloper’ te vragen. 

Want ondanks alle maatregelen gebeuren er jaarlijks nog altijd rond de dertig daadwerkelijke ongevallen, mét slachtoffers. Vooral bij overwegen gebeuren veel (bijna-)aanrijdingen: gemiddeld zo’n 160 meldingen per jaar. ,,En dat zijn alleen de geregistreerde meldingen. De werkelijke aantallen zijn een veelvoud”, zegt Baas. ,,De impact is enorm. In de eerste plaats voor het treinpersoneel en omstanders die zoiets ongewild moeten meemaken. Vooral als het fout afloopt.’’ 

Miljoenen euro’s schade

Secundair is er de maatschappelijke impact. Meer dan een derde van het aantal treinvertragingen op het spoor wordt veroorzaakt door mensen die langs het spoor lopen. ,,Niet alleen bij overwegen, maar ook mensen die hun hond uitlaten naast het spoor of fietsers die een stuk denken af te snijden. Een trein moet remmen en stapvoets rijden.’’ Met als gevolg vertragingen, een flink aantal gemiste afspraken en tientallen miljoenen euro’s aan maatschappelijke schade. 

Anti-loopmatten

ProRail doet er naar eigen zeggen alles aan om spoorlopen tegen te gaan. Op veel plekken is cameratoezicht, met borden wordt er gewaarschuwd. Er staat inmiddels ruim 2300 kilometer aan hekken langs het spoor. Er zijn zelfs speciale anti-loopmatten, met omhoogstekende plastic punten, die het spoorlopen moeten bemoeilijken. ,,En op plekken waar regelmatig spoorlopers zijn, laten we onze opsporingsambtenaren surveilleren.’’ 

Op spoorlopen staat een boete van 150 euro en voor het negeren van de verkeerslichten zelfs 230 euro. Bij een overweg staan knipperende lichten; die negeren staat gelijk aan rijden door rood licht.

Machinist Slaats: (bijna)aanrijdingen dè schaduwkant van het vak
Uitbannen is een utopie, maar hoe meer aandacht er is voor het fenomeen spoorlopen, hoe beter het is. Vindt Jan Slaats, al dertien jaar machinist in dienst van NS. ,,Dat mensen die twijfelen of ze toch niet even onder de spoorbomen doorkruipen daar op het moment suprême toch van af zien, omdat ze net een filmpje hebben gezien of artikel hebben gelezen.’’ 

Hartverzakking
 Vandaar dat hij ook graag even vertelt hoe groot de gevolgen voor zijn collega’s zijn, als ze weer eens iemand langs het spoor zien wandelen, of op het laatste moment zien oversteken. ,,Wij besturen geen auto hè! We kunnen niet uitwijken en we hebben een enorme remweg. Ik denk dat te weinig mensen dat nog beseffen. En wij weten ook niet wat mensen uitspoken langs het spoor. Is het om bramen te plukken in het struikgewas, of wil diegene voor de trein springen? Elke keer weer krijg je een hartverzakking. Iedere machinist krijgt er ooit mee te maken. Het is dè schaduwkant van ons mooie vak.’’

Alle remmen los
Slaats is naast machinist ook ‘terugkeercoach’, hetgeen betekent dat hij collega’s begeleidt die terugkeren na een ziekteperiode. ,,Heel vaak zijn dat mensen die een aanrijding hebben meegemaakt. Of een bijna-aanrijding, want die impact is vaak net zo hevig.’’  Een van de meest heftige incidenten die hij zelf meemaakte, betrof zo’n bijna-aanrijding. ,,Tussen Etten-Leur en Roosendaal sprong van achter een elektriciteitskast opeens een jonge dame op het spoor. In een reflex gooi ik alle remmen los èn druk ik op de luchthoorn. Kennelijk bracht dat haar uit haar trance, want toen keek ze opeens recht in mijn ogen en sprong ze op het allerlaatste moment weg. Onbeschrijfelijk wat er door je heen gaat als je haar dan ongedeerd in de berm ziet staan. Zoiets moet die machinist in Ermelo ook gevoeld hebben.’’