bron: Tweedekamer.nl
Aanleiding
Vooruitlopend op het reguliere Jaarverslag over 2020 rapporteert de Inspectie SZW aan de tweede kamer over de stand van zaken tot nu toe inzake de coronameldingen en de aanpak van de Inspectie SZW daarbij.
Voorafgaande aan corona waren meldingen over de risico’s op besmetting met een virus zeldzaam.
Gelet op het grote maatschappelijke belang heeft de Inspectie SZW besloten tot aanpassing van de werkprocessen om de registratie, triage en follow up met de juiste interventie in te regelen. Hierdoor wordt zowel informatie gegenereerd en tegelijkertijd, in lijn met het adagium dat we alleen samen corona onder controle krijgen, gedragsaanpassing bij werkgevers of werknemers bewerkstelligd.
Dit betreft een tussentijdse actualisatie van de informatie die de staatssecretaris van SZW afgelopen 6 juli[1] en op 17 november jl [2] aan de Tweede Kamer heeft gestuurd.
Kerncijfers
De meest recente stand, tot en met 10 januari 2021, is dat de Inspectie SZW 7.937 direct dan wel indirect gerelateerde coronameldingen heeft ontvangen.
Van deze direct of indirect aan corona gerelateerde meldingen heeft circa 20% betrekking op arbeidsmigranten. Naar de kwetsbare positie van arbeidsmigranten heeft de Inspectie aanvullend onderzoek gedaan. Het ‘Rapport arbeidsmigranten’ van de Inspectie SZW is op 22 januari jl. aan de Tweede Kamer gezonden[3].
Verdeling Coronameldingen naar domein
| Domein | Totaal aantal meldingen |
| Domein ISZW Veilig & Gezond | 5.120 |
| Domein ISZW Eerlijk | 443 |
| Buiten (toezicht)domein ISZW | 2.374 |
| Totaal | 7.937 |
In bovenstaande tabel staat de verdeling van het aantal corona gerelateerde meldingen naar de domeinen gezond en veilig respectievelijk eerlijk werk. De overige meldingen vallen buiten deze domeinen[4]. Onderstaand diagram geeft een beeld van de meest voorkomende onderwerpen.
Van de corona-gerelateerde meldingen gaan verreweg de meeste over gezond en veilig werk (5.120).
Meer dan de helft van de meldingen op het terrein van gezond en veilig werk gaan over het onvoldoende afstand houden op de werkplek of over zieke collega’s die aan het werk zouden zijn. Samen is dat 55% van meldingen gezond en veilig, 38% van alle coronameldingen. Niet mogen thuiswerken betreft 11% van de meldingen op het vlak van gezond en veilig werk en dat is circa 7% van alle coronameldingen.
Afwikkeling meldingen
In de bijstelling van het jaarplan 2020 zijn de aanpassingen die de Inspectie SZW in 2020 heeft doorgevoerd in haar interne processen om follow up te geven aan meldingen beschreven[5]. Daarbij zijn een aantal prioritaire risico’s als gevolg van Covid-19 onderkend die van invloed zijn op de inzet van de Inspectie SZW in samenwerking met andere diensten en de GGD. In het jaarplan 2021 is voortzetting van die aanpassingen beschreven.
Uiteraard heeft Covid19 ook een sterke impact gehad voor het eigen personeel van de Inspectie, ook wat betreft de inzet en de wijze van inspecteren en rechercheren. Sinds juni 2020 hanteert de Inspectie het uitgangspunt dat inspecties en onderzoek op locatie doorgaan, mits daarbij de veiligheid van de inspecteur gewaarborgd is. Er wordt gewerkt op basis van de vastgestelde RI&E corona, waar nodig aangevuld met aanvullende afspraken.
Interventies bij werkgevers i.v.m. corona gerelateerde meldingen
Inspectie SZW beoordeelt de meldingen op haar eigen terrein op basis van de risico’s, en draagt meldingen op het terrein van andere toezichthouders over aan de juiste partij. Tot en met 10 januari 2021 heeft bij 2.217 werkgevers naar aanleiding van een corona gerelateerde melding een interventie plaatsgevonden die deels op afstand is uitgevoerd en deels op de fysieke locatie.
Er zijn hierbij 2.173 werkgevers betrokken bij een zaak binnen het domein Gezond & Veilig en 44 werkgevers betrokken bij een zaak binnen het domein Eerlijk.
Van de meldingen waarvoor een afhandeling is gekozen waar op getoetst kon worden, kan gesteld worden dat in 89%van de gevallen de werkgevers (uiteindelijk) maatregelen heeft getroffen.
Bij 176 onderzoeken heeft er op locatie een interventie plaatsgevonden en hieruit is gebleken dat er bij 79 werkgevers een overtreding geconstateerd is. Hierbij is er 140 keer een handhavingsinstrument ingezet, als eis, waarschuwing stillegging en|of boeterapport.
Ten aanzien van meldingen dat thuiswerken wel mogelijk is maar niet is toegestaan zijn tot eind januari die meldingen opgevolgd waarbij de melder dat ook tot risicovolle situaties vond leiden.
Ter uitvoering van de motie Marijnissen cs. d.d. 26 januari jl. werkt het kabinet samen met sociale partners aan duidelijke criteria voor thuiswerken. Per brief van 2 februari jl. heeft het kabinet aangegeven meteen na het aannemen van de motie in gesprek te zijn gegaan met werkgevers- en werknemersorganisaties hierover. Momenteel lopen deze gesprekken.
Door de Inspectie worden in de tussentijd de werkprocessen voorbereid om aan meldingen over thuiswerken snel gevolg te kunnen geven. Dit houdt onder andere het volgende in. De meldingen vanaf eind januari zijn al meteen van opvolging voorzien richting werkgevers door middel van het schriftelijk en/of mondeling aanspreken. De beoordeling van de noodzaak om niet thuis te werken is uiteindelijk uiteraard aan de werkgever, in samenspraak met werknemers. Zij bepalen wat gelet op bedrijfs-, productie en dienstverleningsprocessen noodzakelijk is. De aanpak van de Inspectie SZW is gericht op gedragsaanpassing door de werkgever (en/of werknemers) indien er gemeld wordt dat de werkgever, gelet op de uiterste terughoudendheid die het kabinet adviseert, die beoordeling niet of onvoldoende zorgvuldig maakt.
Zodra er criteria zijn, zal de Inspectie SZW, en waar nodig met andere toezichthouders, door middel van een zo breed mogelijk pallet aan interventies opvolging geven aan meldingen over niet-naleving van het dringende advies om thuis te werken. Bij overtredingen van de arbeidsomstandighedenwetgeving kan dat ook tot maatregelen leiden. Niet-thuiswerken is in zichzelf niet een overtreding. De opvolging van meldingen zal worden gemonitord. De Inspectie SZW is graag bereid daar eind februari een presentatie over te verzorgen.
[1] Kamerstukken II, vergaderjaar 2020-2021, 35 300 XV, nr. 96
[2] Kamerstukken II, vergaderjaar 2020-2021, 25 883, nr. 399
[3] Kamerstukken 2021D02844
[4] in het aandeel meldingen dat binnen de domeinen Eerlijk en Buiten (toezicht)domein ISZW zit ook een deel dat voor strafrechtelijke Opsporing en/of externe samenwerkingspartners bestemd is.
[5] Bijstelling van het Jaarplan 2020. Tweede Kamer, vergaderjaar 2019-2020, 35300 XV, nr. 96.
FNV: Bijna helft werkgevers neemt te weinig coronamaatregelen
Bron:wijlimburg.nl
Twee derde van de mensen die niet kunnen thuiswerken, is bang corona op de werkvloer op te lopen. 45 procent vindt dat zijn werkgever onvoldoende maatregelen neemt.
Dat blijkt uit een FNV-onderzoek waaraan ruim 10.000 leden meededen die werken in transport en personenvervoer, de bouw, industrie, (detail)handel, zorg, kinderopvang en (basis)onderwijs. FNV-vicevoorzitter Kitty Jong noemt het ‘schrikbarend’ dat bijna de helft van de werkgevers onvoldoende coronamaatregelen neemt. “Zij zijn verantwoordelijk voor een veilige en gezonde werkplek. Als veiligheid en voldoende afstand niet gehandhaafd kunnen worden, moet de werkgever voldoende goede beschermingsmiddelen bieden. Je kunt als werkgever toch niet moedwillig de gezondheid van je mensen in de waagschaal stellen?”
Detailhandel en onderwijs
Volgens het onderzoek vindt ruim vier van de vijf werkenden in de bouw en industrie het lastig voldoende afstand te houden. Ook voelen bouwvakkers zich onveilig in busjes, waarin ze op weg naar het werk vaak met meer personen zitten, net als in de schaftkeet. Werkenden in de detailhandel en het personenvervoer worden het vaakst geconfronteerd met reizigers, klanten of leveranciers die zich niet altijd aan de coronamaatregelen houden (71 procent). De angst om corona op te lopen is dan ook groot in die sectoren (rond 70 procent). In het onderwijs is dat zelfs 80 procent.
Overheid
Werkgevers moeten volgens Jong betere maatregelen treffen. “Het moet echt beter. Volgens recente GGD-cijfers raakt bijna 18 procent van de mensen besmet op de werkplek. De overheid kan een veilige en gezonde werkplek, zo blijkt, niet zomaar overlaten aan werkgevers. Her en der de arbeidsinspectie er op afsturen is echt onvoldoende. Ik verwacht van de overheid dat ze hierop steviger gaat sturen, maar die hoor ik alleen maar over thuiswerken.”
Kabinet neemt verdere maatregelen op thuiswerken
Bron:rijksoverheid.nl
De situatie rondom het coronavirus is zeer zorgelijk. Thuiswerken is vanaf het begin van de pandemie een van de belangrijkste maatregelen. Uit onderzoeken blijkt dat verreweg de meeste mensen die thuis kunnen werken dat ook doen. Maar er is nog steeds verbetering mogelijk. Nu er een derde golf dreigt, moeten we alles op alles zetten. Het kabinet zoekt, samen met de sociale partners, steeds naar manieren om ervoor te zorgen dat iedereen die thuis kan werken dat ook doet. Daarom stuurt minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid vandaag een brief naar de Kamer met extra maatregelen die thuiswerken een impuls geven.
Thuiswerken
Uit verschillende publieksonderzoeken van bijvoorbeeld TNO en RIVM blijkt dat werkgevers en werkenden zich grotendeels houden aan het dringende advies om thuis te werken. Daarvoor spreekt het kabinet haar waardering uit, want dat is lang niet altijd makkelijk. Er is ook een grote groep werkenden die niet thuis kan werken. Voor die mensen, die bijvoorbeeld werken in de zorg, bij fabrieksproductie of in het vervoer, betekent dat: zorgen dat de werkplek veilig is. Voor die werkgevers en werknemers die nu nog het werk op kantoor doen, maar waar dat ook thuis zou kunnen, betekent het: extra inzet om ook die groep over de streep te trekken.
Maatregelen
Daarom werkt het kabinet op dit moment samen met sociale partners aan duidelijke criteria voor thuiswerken. Dat moet zowel werkgevers als werkenden meer duidelijkheid geven over wanneer thuiswerken mogelijk moet zijn. De criteria worden naar verwachting medio februari breed bekend gemaakt. Zodra die er zijn, zal de Inspectie SZW, en waar nodig met andere toezichthouders, door middel van interventies handelen naar meldingen over niet-opvolging van die criteria. Om vitaal thuiswerken verder te stimuleren en te ondersteunen maakt het kabinet vijf miljoen euro vrij. En om in te kunnen grijpen op plekken waar het écht mis gaat, is het kabinet bezig met een spoedwetswijziging die het sluiten van panden bij een bronbesmetting mogelijk maakt.
Gezondheid
De algehele ervaren gezondheid van de werknemers die in najaar 2020 thuis werkten is niet verslechterd ten opzichte van een jaar eerder, zo blijkt uit onderzoek van TNO. Maar we weten dat langdurig thuiswerken zwaar kan zijn. Daarom zet het kabinet ook in op ondersteuning van mensen die thuiswerken. Vooral eenzaamheid is een aandachtspunt, blijkt uit een peiling van TNO.
Coronabesmettingen
Onderzoek wijst uit dat de werksetting de op twee na grootste besmettingsbron vormt. Maar het is niet mogelijk om die cijfers verder uit te spitsen naar type werklocatie. Daardoor is het lastig om vast te stellen waar het besmettingsrisico precies het grootst is.
Kan een school verwachten dat een docent fysiek aanwezig is op school?
Bron:VOION.nl
Net als voor, maar ook na de persconferentie van 12 januari 2021, hebben scholen de verplichting om fysiek onderwijs te geven aan leerlingen van de eindexamenklassen en aan kwetsbare leerlingen. Het is dan ook niet toegestaan om voor die groepen leerlingen volledig afstandsonderwijs te verzorgen. Kan een school van een docent verwachten dat deze fysiek op school aanwezig is?
Uiteraard kan het dat scholen, op advies van de GGD of vanwege organisatorische redenen (bijvoorbeeld door te weinig personeel), geen fysiek onderwijs kunnen verzorgen. Niemand kan gehouden worden aan het onmogelijke. Wordt er fysiek onderwijs gegeven aan de examenklassen en de kwetsbare leerlingen dan dient de school de huidige corona-maatregelen te volgen om te zorgen voor een veilige werkomgeving voor de werknemers. En mag de werkgever verwachten dat leraren en (andere werknemers die noodzakelijk zijn voor de voortgang van de lessen) fysiek aanwezig zijn op school voor het verzorgen van onderwijs aan deze groepen.
Voor werknemers uit de risicogroepen en werknemers die zich zorgen maken zijn in het protocol ‘Onderwijs tijdens corona’ (versie 19 januari 2021) en in de Arbocatalogus-VO de volgende voorschriften opgenomen:
“Werknemers die tot een risicogroep behoren komen werken mits het een controleerbare omgeving betreft, eventueel met aanvullende maatregelen. Werknemers uit de risicogroepen hebben de keuze van dit uitgangspunt af te wijken na overleg met de werkgever (al dan niet met betrokkenheid van de bedrijfs-/arbo-arts)”. (Nb. De Arbocatalogus-VO heeft een andere formulering).
Als een werknemer die tot een risicogroep behoort, na overleg met de werkgever, beslist niet fysiek naar school te komen, vindt er overleg plaats over alternatieve werkzaamheden.
“Werknemers die zich zorgen maken komen werken en gaan in gesprek met de werkgever over eventuele aanvullende afspraken (al dan niet met betrokkenheid van de bedrijfs-/arbo-arts).”
Wanneer een werknemer bezwaren heeft om fysiek op school te werken, dan zal het ’goede gesprek’ tussen de werknemer en werkgever een uitkomst moeten bieden. Een werkgever mag vragen om werkzaamheden op school te verrichten en moet daarbij zorgen voor een veilige werkomgeving binnen de afspraken in het protocol en de Arbocatalogus-VO en moet in redelijkheid rekening houden met verzoeken van de bezorgde werknemer. Wat heeft de werknemer nodig om zich veilig te voelen binnen de schoolomgeving? Denk bijvoorbeeld aan het plaatsen van plastic schotten rond de tafel, verminderen van het door de gangen lopen van leerlingen of docenten en het digitaal laten plaatsvinden van activiteiten als oudergesprekken en vergaderingen.
De Rechtbank Limburg heeft recent een uitspraak gedaan, waar het bovenstaande in bevestigd wordt.
Maak je eigen Werken vanuit huis protocol
Bron: rocketlawyer.com
Wat je moet weten over een thuiswerkprotocol
Thuiswerken, ook wel telewerken genoemd, komt steeds vaker voor. Meestal gebeurt dit op verzoek van de werknemer. Maar het kan ook om andere redenen gebeuren, zoals met het coronavirus. Werken je werknemers wel eens thuis, dan is het verstandig afspraken daarover neer te leggen in een thuiswerkprotocol. Lees meer over telewerken en welke wettelijke regels gelden in deze handige gids voor werkgevers en HR personeel.
Inhoudsopgave
1. Wat is een thuiswerkprotocol?
Een Werk vanuit huis protocol of thuiswerkprotocol is een overzicht van alle afspraken die gelden voor je personeel op het moment dat een medewerker vanuit huis gaat werken. Een thuiswerkregeling kan je helpen om veel problemen als werkgever te voorkomen. Als je geen thuiswerkprotocol hanteert, kan er verwarring ontstaan over veelvoorkomende onderwerpen, zoals het maximum aantal uren thuiswerk per week, een eventuele vergoeding voor apparatuur of meubilair en aansprakelijkheid.
Met een thuiswerkprotocol weten je medewerkers precies wat je van hen tijdens het werken vanuit huis verwacht. Het bepaalt waar jij als werkgever verantwoordelijk voor bent en welke acties je onderneemt als je werknemer de afspraken niet nakomt.
Een Protocol werken vanuit huis wordt ook wel genoemd: thuiswerkprotocol, telewerkregeling of thuiswerkregeling.
2. Heb ik een thuiswerkprotocol nodig?
Zelfs als je maar enkele medewerkers hebt die maar incidenteel thuis werken, is het slim om meer te hebben dan alleen mondelinge afspraken. Specifieke voorwaarden die mondeling worden afgesproken, kunnen gemakkelijk worden vergeten en daardoor kan de arbeidsrelatie verstoord raken. Mondelinge afspraken zijn ook veel lastiger te bewijzen, waardoor je deze moeilijker voor een rechter kunt afdwingen.
Als de thuiswerkregeling op de juiste wijze wordt opgesteld en de bijbehorende formaliteiten in acht worden genomen, kan het protocol werkgevers helpen doordat:
Een thuiswerkprotocol kan ook helpen om telefoontjes van medewerkers te beperken met vragen over arbo-regels en aansprakelijkheid. Al met al helpt een thuiswerkregeling om de toon te zetten voor het werken vanuit huis en helpt het jou om je personeel effectief aan te kunnen sturen, ook al werken ze thuis.
3. Wanneer kan ik dit thuiswerkprotocol niet gebruiken?
De term thuiswerk heeft verschillende betekenissen. Zo betekent thuiswerk naast het vanuit huis verrichten van werkzaamheden door werknemers die in loondienst zijn, ook het thuis uitvoeren van lichte werkzaamheden door medewerkers die niet in loondienst zijn bij een werkgever. Voor die laatste groep is dit protocol niet geschikt.
4. Welke informatie staat in een thuiswerkprotocol?
Een Protocol werk vanuit werk moet elk aspect van de rechten en plichten van zowel jou als je personeel bevatten. De volgende onderwerpen over de relatie tussen de werkgever en werknemer zijn meestal in een thuiswerkprotocol opgenomen:
5. Hoe stel ik een thuiswerkprotocol op met Rocket Lawyer?
Het is eenvoudig om online een gratis thuiswerkprotocol te maken. Beantwoord enkele vragen en wij stellen je document voor je samen. Het hele proces kan minder dan 10 minuten duren!
De thuiswerkprotocol generator van Rocket Lawyer zal je begeleiden bij het opstellen van je op maat gemaakte protocol. Nadat je het bijbehorende interview start, genereren we automatisch de juridische taal die voor je thuiswerkprotocol is vereist aan de hand van hoe je de interviewvragen beantwoordt. Als je niet over alle informatie beschikt die je nodig hebt, kun je vragen overslaan en je document opslaan voor later.
Je hebt altijd en overal toegang tot je thuiswerkprotocol op elk apparaat. Als Premium lid van Rocket Lawyer kun je je thuiswerkprotocol kopiëren of bewerken. Je kunt het document ook downloaden in pdf- of Word-formaat en het op elk gewenst moment afdrukken.
6. Wat moet ik weten voordat ik een thuiswerkprotocol maak?
Je hoeft niet te weten hoe je zelf een Protocol werken vanuit huis moet opstellen om de modellen van Rocket Lawyer te gebruiken. Het kan echter handig zijn om alle benodigde informatie van tevoren te verzamelen.
Let op: controleer altijd van tevoren of in een toepasselijke cao afspraken staan over flexibel werken. Je mag namelijk wel afwijken van de afspraken in de cao, maar nooit ten nadele van je werknemer.
Als je een thuiswerkprotocol wil opstellen, moet je beschikken over de volgende gegevens:
7. Wat moet ik doen na het opstellen van een thuiswerkprotocol?
Nadat je je Werken vanuit huis Protocol hebt opgesteld, zijn er nog verschillende stappen die je kunt nemen om het document af te ronden:
Maak het rechtsgeldig
Elk opgesteld Protocol telewerken bevat een Maak het rechtsgeldig controlelijst met acties die je moet nemen om je document af te ronden. Zo moet je in het geval van een thuiswerkprotocol het document delen met je personeel. Bij voorkeur laat je hen ook tekenen voor ontvangst zodat je bewijs hebt dat je werknemers het protocol hebben ontvangen en hebben kunnen inzien.
Vraag een Advocaat
Heb je vragen over je opgestelde thuiswerkprotocol of twijfel je bijvoorbeeld aan een bepaalde clausule, vraag dan een advocaat om je document te controleren met de Vraag een Advocaat dienst van Rocket Lawyer. Je krijgt altijd persoonlijk antwoord van de advocaat. De meeste vragen worden binnen 4 kantooruren beantwoord. Als Premium lid heb je ook toegang tot een gratis consult van 30 minuten over elke nieuwe juridische kwestie. Premiumleden die meer hulp nodig hebben, kunnen tot 33% besparen op juridische kosten bij het inhuren van een advocaat uit ons netwerk.
8. Veelgestelde vragen over thuiswerkprotocollen
Hieronder volgt een overzicht van veelgestelde vragen over thuiswerkprotocollen. Staat je vraag er niet bij, neem dan contact met ons op: 070 378 9825.
Wat zijn de voordelen van thuiswerken?
Als je personeel thuis werkt, dan heeft dat zowel voor je bedrijf als voor je werknemers meerdere voordelen:
Wat zijn de nadelen van thuiswerken?
Uiteraard heeft thuiswerken niet alleen voordelen, maar ook nadelen:
Wanneer kan ik een verzoek om thuiswerken afwijzen?
Je werknemer heeft geen wettelijk recht op thuiswerken en kan dus niet afdwingen dat hij thuis werkzaamheden uitvoert. Echter heeft hij wel de optie daartoe en jij moet zijn verzoek om thuis te werken serieus in overweging nemen.
Wat is een goede reden om verzoek thuiswerken af te wijzen?
Er zijn geen standaard redenen om een verzoek om thuis te werken niet in te willigen. Afhankelijk van de situatie kun je de volgende redenen gebruiken als daar sprake van is:
Wat is verschil tussen telewerken en thuiswerk(en)?
De officiële term voor het thuiswerken van personeel dat werkt op basis van een arbeidsovereenkomst is telewerken. In dagelijks taalgebruik wordt echter doorgaans het woord thuiswerken gebruikt. Met de term thuiswerk wordt normaal gesproken het thuis tegen betaling verrichten van vaak eenvoudige werkzaamheden, zonder dat er van een arbeidsovereenkomst of loondienst sprake is.
Verschil tussen thuiswerkprotocol en thuiswerkovereenkomst?
Er zijn meerdere verschillen tussen een thuiswerkprotocol en thuiswerkovereenkomst. Het protocol geldt voor al je medewerkers. Het bevat algemene regels en richtlijnen waar je werknemers zich aan moeten houden als ze hun werkzaamheden vanuit huis uitvoeren. Het gaat hier om incidenteel thuiswerken.
Een thuiswerkovereenkomst daarentegen kom je overeen met een specifieke werknemer die structureel thuiswerkt. Er staan meer gerichte en persoonlijke afspraken in dan in het thuiswerkprotocol.
Heeft thuiswerken belastingvoordelen?
Ja, thuiswerken heeft verschillende belastingvoordelen. Je mag in 2020 elke werknemer € 1.815 (inclusief BTW) belastingvrij betalen om zijn thuiswerkplek in te richten. Je mag dit per werknemer 1 keer per 5 jaar doen.
Fiscaal gezien is er van thuiswerken sprake als je werknemer gemiddeld 1 dag per week thuis werkt, ofwel 20% van zijn beschikbare arbeidstijd. Verder gelden de volgende voorwaarden:
Welke arbo-eisen worden gesteld aan thuiswerken?
Ja, aan de werkplek van je vanuit huis werkende medewerker worden inderdaad arbo-eisen gesteld. Zo gelden er specifieke eisen voor:
Heeft mijn werknemer wettelijk recht op thuiswerken?
Nee, je werknemer heeft geen wettelijk recht om thuis te mogen werken. Er kunnen namelijk omstandigheden zijn die maken dat thuiswerken geen optie is, zoals de functie of mate van zelfstandigheid van de werknemer. Wel heb je de plicht om een verzoek tot thuiswerken serieus te overwegen. Wil je het verzoek afwijzen, motiveer dan goed je beslissing.
Welke wettelijke regels gelden voor thuiswerken?
De regels voor thuiswerken zijn neergelegd in onder meer de Wet Flexibel Werken en de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet). De wet stelt de volgende eisen aan thuiswerken:
Kan mijn werknemer thuiswerken afdwingen vanwege coronavirus?
Je hebt als werkgever de plicht om voor een veilige werkplek te zorgen en je personeel te beschermen. Om besmetting te voorkomen moet je daarom maatregelen nemen. Het verplicht thuiswerken kan zo’n maatregel zijn.
Is mijn werknemer verplicht besmetting met coronavirus te melden?
Je bent verplicht om voor een veilige werkomgeving te zorgen. Aangezien het coronavirus besmettelijk is, kun je inderdaad verlangen dat een werknemer besmetting bij jou meldt zodat je op die manier maatregelen kunt nemen om je andere medewerkers te beschermen.
Kan ik personeel verplichten thuis te werken wegens coronavirus?
Je hebt de plicht om je werknemers te beschermen en met het coronavirus kan het niet veilig zijn op kantoor. Je kunt dus gebruikmaken van je instructierecht en je personeel verplichten tijdelijk thuis te werken.
Welke rol speelt de ondernemingsraad (OR) bij thuiswerken?
Is er binnen je organisatie een ondernemingsraad (OR), dan is het verstandig de afspraken die je wil neerleggen in je thuiswerkprotocol aan de OR voor te leggen. Zo heb je een breder draagvlak voor je uiteindelijke reglement.
Welke rol speelt een cao bij de thuiswerkregeling?
Is een cao van toepassing, dan kunnen daar aanvullende afspraken staan over flexibele arbeidstijden en thuiswerken. Zijn er aanvullingen in de cao, kijk dan of die worden nageleefd. Is er niets geregeld in de cao dan mag je een eigen regeling treffen, al dan niet in overleg met je OR.
Thuiswerken? Ja, maar let op deze punten
Bron: portal.xperthr.nl door: Paul Poley
Vaak wordt thuiswerken gedoogd. Maar het is beter om vooraf een schriftelijke overeenkomst op te stellen, zegt arbeidsrechtadvocaat Karin Maessen. Ze loopt de belangrijkste aandachtspunten bij thuiswerken langs met de Wet flexibel werken in de hand.
Betere concentratie, minder ziekteverzuim, een grotere productiviteit, werk-privé in balans en minder reistijd; de voordelen van thuiswerken zijn legio. Toch zijn werkgevers huiverig. Want hoe weet je of werknemers thuis wel iets uitvoeren en of ze dat volgens de arboregels doen? En hoe zit het met aansprakelijkheid – stel dat de werknemer bijvoorbeeld nekklachten oploopt door thuiswerken? De rechten en plichten rond de aanspraak van werknemers op thuiswerken zijn geregeld in de Wet flexibel werken, die sinds 1 januari 2016 van kracht is.
Karen Maessen, advocaat arbeidsrecht en medezeggenschapsrecht bij De Voort Advocaten | Mediators beantwoordt de belangrijkste vragen over thuiswerken.
Heeft iedere werknemer recht op thuiswerken?
‘Nee. De Wet flexibel werken regelt wel dat een individuele werknemer een verzoek kan doen om aanpassing van arbeidsduur, werktijd en arbeidsplaats. Elke werknemer die minimaal een halfjaar bij een werkgever in dienst is kan zo’n verzoek doen, de motivatie maakt niet uit. Bij arbeidsduur gaat het over het aantal uren dat iemand per week werkt, bij werktijd over welke uren dat zijn en bij arbeidsplaats over de plek waar het werk wordt gedaan. Dat laatste kan een andere vestiging van het bedrijf zijn, maar ook thuis. Verder kan de cao natuurlijk een regeling hierover bevatten.’
‘De wetgeving voor arbeidsduur en werktijd zijn strikter dan die voor de arbeidsplaats. Een werkgever moet het verzoek van een werknemer tot wijziging van arbeidsduur of werktijd honoreren, tenzij er zwaarwegende redenen zijn om dat niet te doen. Een verzoek om wijziging van de arbeidsplaats kan een werkgever echter gemakkelijker afwijzen. Een zwaarwegende reden is daarvoor niet vereist. Van een recht op thuiswerken is dus ook onder de Wet flexibel werken géén sprake. Wel moet een werkgever het verzoek van de werknemer in overweging nemen. En: als de werkgever niet binnen een maand voor het beoogde tijdstip van ingang een beslissing heeft genomen, dan móet het verzoek worden toegewezen. Ten slotte kan een werkgever natuurlijk door cao-afspraken afwijken van het in de wet bepaalde.’
Hoe zit het met de arboregels bij thuiswerken?
‘Een werkgever moet elke arbeidsplaats in zijn arbobeleid betrekken, dus ook de thuiswerkplek. Nu zijn er wel specifieke arboverplichtingen voor thuiswerken, zo hoeft een werkgever niet te zorgen voor zoiets als een nooduitgang. Maar toch: ook een thuiswerkplek moet ergonomisch zijn ingericht, over goede kunstverlichting beschikken en ga zo maar door. En een werkgever kan aansprakelijk zijn voor schade van de werknemer, ook bij thuiswerken. Zo is er een uitspraak van het hof Amsterdam (7 september 2006) dat een werkgever aansprakelijk is voor de schade van een werknemer die RSI had opgelopen, onder meer vanwege beeldschermwerk thuis. Belangrijk om te weten: het maakt voor de verantwoordelijkheid niet uit of het thuiswerken plaatsvindt op verzoek van de werknemer. Dat wordt nog wel eens gedacht. De werkgever blijft verantwoordelijk voor de thuiswerkplek.’
Hoe kun je controleren of een werknemer thuis ook wel echt werkt?
‘Volgens de privacywetgeving hoef je als werknemer je werkgever niet zonder meer binnen te laten. Daarom is het verstandig de controle van de werkplek in een werkplekovereenkomst te regelen. Zet daarin bijvoorbeeld of een werknemer toestemming geeft voor huisbezoek als hij thuiswerkt. Of laat een werknemer een overeenkomst tekenen waarbij hij eens per jaar een checklist moet invullen over hoe de thuiswerkplek is ingericht, al dan niet met begeleidend foto- en videomateriaal. Zo kun je de check van de thuiswerkplek zo goed als mogelijk borgen.’
Vragen over thuiswerken? Deze 7 zaken moet je weten!
Bron: FNV
Door corona werken we met zijn allen zo veel mogelijk thuis. Maar hoe langer dit duurt, hoe meer vragen we hebben. Want wie betaalt eigenlijk je thuiswerkplek? Ben je verplicht om thuis te werken of naar kantoor te komen, ook al wil je dat niet? En mag je baas je output en werkplek zomaar controleren? De FNV geeft antwoord op de 7 meest prangende vragen over thuiswerken.
1. Mag mijn werkgever mij verplichten thuis of juist op kantoor te werken?
Vanwege corona vraagt de overheid iedereen om thuis te werken. Dus heb je een functie die thuiswerken toelaat, dan werk je in principe thuis. Je werkgever kan je daartoe ook verplichten. Andersom geldt dat als het voor je werk nodig is dat je op kantoor bent, je niet zo maar kan thuisblijven. Wil je niet naar kantoor, omdat jij of je huisgenoot tot een risicogroep behoren? Overleg dan met je werkgever of je toch thuis kan werken of vervangend werk kan doen.
2. Heb ik na de coronacrisis nog recht op thuiswerken?
Er is in Nederland nog geen wettelijk recht op thuiswerken. Wel heb je als werknemer op grond van de Wet Flexibel Werken het recht je werkgever te verzoeken om thuis te mogen werken. Jouw werkgever kan een verzoek alleen weigeren vanwege zwaarwegende, bedrijfseconomische redenen. Bijvoorbeeld als jouw werk zich niet leent voor thuiswerken of het niet in het rooster past.
3. Wie is er verantwoordelijk voor een veilige en gezonde thuiswerkplek?
Jouw werkgever heeft een zorgplicht. Hij moet zorgen dat je op kantoor én thuis veilig en gezond kan werken. Als je nog geen goede ergonomische thuiswerkplek hebt, moet jouw werkgever je daarmee helpen. Hij moet dan zorgen voor:
• Een goede tafel en bureaustoel
• Een los toetsenbord en een muis voor bij een laptop
• Een laptophouder of extra beeldscherm
• Voldoende verlichting
Verder moet je werkgever je voorlichten over de risico’s van het thuiswerken. In dit gesprek hoort niet alleen de ergonomische werkplek aan de orde te komen. Ook je werkdruk, de sociale steun van je collega’s en leidinggevende of zaken als de temperatuur of lawaai in je huis. Ook de schadelijke gevolgen hiervan moet je werkgever zo veel mogelijk proberen weg te nemen. Bespreek dus gerust met je werkgever hoe je kan werken in de zomerhitte of naast een tikkende verwarmingsketel.
4. Mag mijn werkgever mijn thuiswerkplek zomaar controleren?
Jouw werkgever heeft een zorgplicht, dus hij moet wel weten of je thuis verantwoord kan werken. Als werknemer moet jij daarom wel een vorm van controle toestaan als je thuis wil werken. Het daadwerkelijk fysiek langskomen van de werkgever om je werkplek te controleren, mag in verband met het huisrecht (je privacy) alleen als dit noodzakelijk is. Dus als er echt geen andere middelen ter controle zijn die minder ingrijpend zijn. Die andere middelen zijn er doorgaans wel. Zo kan de werkgever een preventiemedewerker of een andere Arbodeskundige inschakelen. Die laten jou een vragenlijst invullen over de arbeidsomstandigheden thuis. Ook kun je foto’s maken en delen van je thuiswerkplek.
5. Mag mijn werkgever mijn productiviteit controleren?
Het bijhouden van productiviteitsscores van werknemers is verboden. Het is in strijd met de privacywetgeving, die is vastgelegd in de Grondwet, het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) en in de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Zelfs als jij schriftelijk toestemming geeft voor het monitoren van je computergebruik mag het niet. Omdat je als werknemer in een afhankelijkheidspositie zit ten opzichte van je werkgever. De toezichthouder Autoriteit Persoonsgegevens (AP) gaat er dan van uit dat die toestemming niet vrijelijk is gegeven.
Alleen onder strikte voorwaarden is het controleren van werknemers toegestaan. Zoals bij een vermoeden van een strafbaar feit of overtreding van bedrijfsvoorschriften. Hiervoor moet de werkgever in ieder geval eerst de or om instemming vragen. De or heeft namelijk instemmingsrecht als de werkgever voorzieningen wil invoeren, wijzigen of intrekken waarmee hij de aanwezigheid, het gedrag of de prestaties van werknemers kan controleren. Ook moet de werkgever zijn medewerkers hierover informeren.
6. Heb ik recht op een thuiswerkvergoeding?
Dure laptops en bureaustoelen die nodig zijn om goed thuis te werken, kan jouw werkgever ter beschikking stellen. Kleinere extra onkosten, zoals internet, verwarming, licht, het kopje koffie, kan je werkgever onbelast vergoeden uit de vrije ruimte van de werkkostenregeling. Bij een modaal inkomen van € 36.500 is die vrije ruimte tussen de € 500 tot € 1.000 bruto per jaar. Hieruit worden vaak ook andere zaken vergoed, zoals een kerstpakket. Dus de vergoeding voor thuiswerken is helaas nog beperkt.
Als tijdelijke mogelijkheid mag jouw reiskostenvergoeding worden doorbetaald, die normaal na 6 weken stopt als iemand niet meer reist. Als je dicht bij kantoor woont, heb je daar echter weinig aan. De FNV wil daarom ook goede afspraken maken in cao’s over de onkostenvergoeding bij thuiswerken.
7. Hoe houd ik grip op mijn werktijden en voorkom ik vervaging van werk en privé?
Het gevaar bestaat dat wanneer je thuiswerkt, je meer uren gaat werken dan normaal. Ook is er geen duidelijke grens meer tussen wanneer je werkt en wanneer je vrij bent. Zo loop je het risico om overbelast te raken. Probeer er dus altijd voor te zorgen dat je je gewone uren werkt. En maak duidelijke afspraken met je collega’s en je werkgever wanneer je vrij bent om bijvoorbeeld je kinderen uit school te halen en wanneer je wel bereikbaar bent.
Klik hier voor aanvullende informatie en brochures.