Bron:hrpraktijk.nl
Inpak- en sorteermachines, medische apparatuur, industriële robots, transportbanden: machines zijn steeds geavanceerder en ingewikkelder om te besturen. Ook inzichten over veilig werken veranderen hierin mee. De Europese Commissie bereidt dan ook een herziening van de Richtlijn Machineveiligheid voor. Hoe veilig zijn de machines in jouw organisatie? En minstens zo belangrijk: hoe veilig wordt ermee gewerkt?
Hoe speel je op safe met machines?
Jaarlijks voeren hulpverleners in Nederland 6.300 spoedeisende behandelingen uit vanwege ongevallen met machines. Niet zelden met blijvend letsel en soms zelfs met de dood tot gevolg. “Die cijfers onderstrepen het belang van machineveiligheid”, zegt Henk Dolleman, senior veiligheidskundige bij Arbo Unie. Hij juicht het voornemen van de Europese Commissie dan ook toe. “De huidige Richtlijn Machineveiligheid stamt uit 1995. Bijna een kwarteeuw geleden. We zijn hard toe aan een richtlijn die past bij de machines, inzichten en veiligheidssystemen van nu. En een richtlijn die rekening houdt met ontwikkelingen zoals robotica en artificial intelligence.”
Doublecheck al je machines
Henk grijpt de herzieningsplannen van de Europese Commissie graag aan om veilig werken met machines onder de aandacht te brengen. “Organisaties zijn de afgelopen tien jaar meer gaan investeren in machineveiligheid”, vertelt hij. “Medewerkers worden ook beter beschermd én beter voorgelicht. Tegelijkertijd zijn er helaas nog steeds ontwerpers, producenten, en importeurs van machines die de richtlijnen onvoldoende kennen. Werkgevers kunnen er dan ook niet zomaar van uitgaan dat machines die ze aanschaffen, veilig te gebruiken zijn. Ook niet als ze CE-gecertificeerd zijn. Dat keurmerk kennen fabrikanten zelf aan hun machines toe – een knelpunt in het huidige systeem dat de komende richtlijn hopelijk oplost. Daarom hamer ik er bij werkgevers op om van alle machines die ze in gebruik nemen, te controleren of ze aan alle richtlijnen voldoen. Want als er iets misgaat, zijn zíj aansprakelijk. Wij kunnen vanaf de ontwerpfase meekijken en adviseren over oplossingen als een machine toch onveilig blijkt.”
Geef veilig werken de hoogste prioriteit
Uiteindelijk staat of valt machineveiligheid met de veiligheidscultuur in een organisatie en het gedrag van medewerkers, is Henks overtuiging: “Elke werkgever wil gevaarlijke situaties en handelingen vermijden. De moeilijkheid is dat er meer belangen spelen: kosten, productie, gebruiksgemak. Daardoor ontstaat al snel een spanningsveld. Door beveiligingen gaat het werk soms langzamer, bijvoorbeeld. Ik kom situaties tegen waarin medewerkers een beveiligingshek hebben losgemaakt, en dat dit oogluikend wordt toegestaan. Of dat er wordt doorgewerkt met een machine als een beschermingskap is afgebroken. Eigenlijk moet je dan de productie stilleggen tot hij gemaakt is, maar dan loopt je productie achter. Onveilige situaties met machines zijn vaak een kwestie van cultuur en gedrag. Wij helpen organisaties graag hun veiligheidscultuur te verbeteren met voorlichting en trainingen over veilig werken en door ondersteuning bij hun veiligheidsbeleid. Dat kan werkgevers en zeker ook de medewerkers een hoop ellende besparen.”