Bron:evofenedex.nl

Tijd om aan de slag te gaan

Uit onlangs gepubliceerde cijfers van de Inspectie SZW blijkt dat het aantal (dodelijke) arbeidsongevallen blijft stijgen. Een van de genoemde redenen is de prestatiedruk op de werkvloer dat leidt tot meer onveilige situaties en ongelukken. Daarom roept de Inspectie bedrijven op om te investeren in een goede veiligheidscultuur. Maar wat betekent dit voor jou als ondernemer? Hoe werk je aan een veiligheidscultuur? Wij helpen je.

Keerzijde

De Nederlandse economie, en dus ook de logistiek, draait op volle toeren. Omzetten zitten in de lift en het aantal orderregels gaan door het dak. Om aan de wensen van de klanten te kunnen voldoen moeten medewerkers steeds sneller en efficiënter werken. Deze successen kennen dus ook hun keerzijde. Iedere vijf dagen vindt er in Nederland een dodelijke ongeval plaats op de werkvloer. Sectoren waar de meeste dodelijke ongelukken gebeuren zijn vervoer en opslag (11), groothandel (11) en de bouwnijverheid (20).

Veiligheidsrisico’s

Dit is niet helemaal onlogisch, werken in deze sectoren brengt over het algemeen de meeste veiligheidsrisico’s met zich mee. Werken met zware grondstoffen, enorme machines, in kleine ruimtes en vaak onder hoge druk zijn dagelijkse kost voor deze medewerkers. Het vallen van hoogte, ‘gegrepen’ worden door bewegende delen van een machine, geraakt worden door vallende objecten en aanrijdingen zijn de meest voorkomende ongelukken. Veel bedrijven beseffen niet dat een veilige werkomgeving een belangrijke basis is voor een onverstoorbaar logistiek proces. Daarom worden de eerste investeringen vaak gedaan in processen en technieken. Echter, de oorzaak van tachtig procent van de ongevallen is gelegen in de mens zelf. Gedragsbeïnvloeding is dus zinvol. Zowel door persoonlijke aandacht, door de inrichting van de arbeidsrelatie als door (voorbeeld)gedrag. Het werken aan een veilig magazijn en aan veiliger gedrag van medewerkers op de werkvloer, teamleiders en van management vergt continue aandacht.

Draagvlak

Om het aantal arbeidsongevallen te verminderen roept de inspectie bedrijven dus op om te werken aan de veiligheidscultuur binnen het bedrijf. Zelf zetten ze dit kracht bij door minimaal 30 nieuwe arbeidsinspecteurs te werven. Maar wat is een veiligheidscultuur precies? Volgens TNO is de definitie van veiligheidscultuur: De houding, waarden, (impliciete) aannames, percepties en gewoonten van de leden van de organisatie met betrekking tot het omgaan met veiligheidsrisico’s. In de basis gaat het erom dat gezond en veilig werken leeft binnen de organisatie en draagvlak heeft van directie tot werkvloer. Maar dit is makkelijker gezegd dan gedaan. We zetten een aantal basiselementen om een goede veiligheidscultuur te creëren en behouden voor je op een rijtje.

1. RI&E:                                                                                                                                                   De Risico Inventarisatie en Evaluatie, kortweg RI&E, is de basis voor een goede veiligheidscultuur. In de breed geaccepteerde Code Gezond en Veilig Magazijn wordt deze RI&E zelfs als basis genomen voor je hele veiligheidsbeleid. Elk bedrijf met personeel is wettelijk verplicht de risico’s voor werknemers in kaart te brengen in de vorm van een zogenoemde RI&E. Denk hierbij onder andere aan arbozorg, verzuimbeleid, werkplekinrichting, fysieke belasting, visuele informatie en het werken met machines. Dit document moet ook voor iedereen in de organisatie makkelijk te vinden zijn en worden nageleefd. Uit recent onderzoek van de Inspectie SZW blijkt dat ruim 60% van de bedrijven geen RI&E heeft. Dit kan leiden tot hoge boetes. Van de bedrijven die wel een RI&E hebben, blijkt deze in 4 op de 10 gevallen onvolledig te zijn. Aan de slag Pak je eigen RI&E eens bij de hand en lees hem nog eens rustig door. Is het up-to-date en volledig? Zo ja, weet iedereen van het bestaan van het fenomeen of is het vooral een ‘ding’ van de veiligheidskundige? Bespreek (onderdelen van) de RI&E ook tijdens een dag- of weekstart. Heb je nog geen RI&E? Dan wordt het hoog tijd om de basis in orde te maken. Bekijk hier de basisonderdelen van de RI&E zodat jij geen onderdeel over het hoofd ziet. Deze onderdelen hoeven niet allemaal tot in de details beschreven worden. Dit hangt af hoe groot het risico binnen de organisatie is. Hulp nodig? We kijken graag met je mee. Geen idee waar je moet beginnen? Op de website van de Code Gezond en Veilig Magazijn lees je meer over de tien hotspots in het magazijn waar de meeste veiligheidsrisico’s zijn. Hoeveel herken jij er?
2. Voorlichten, instrueren en opleiden:                                                                  In een goede veiligheidscultuur zijn medewerkers, van management tot werkvloer, zich bewust van risico’s, gewenst gedrag, benodigde kennis en vaardigheden die gelden binnen de organisatie. Het is daarom belangrijk dat medewerkers de risico’s van hun werk kennen, weten hoe ze veilig en gezond moeten werken en dit ook daadwerkelijk uitvoeren. Dit betekent bijvoorbeeld ook dat medewerkers op de werkvloer elkaar aanspreken en corrigeren bij onveilig gedrag. Als werkgever ben je volgens de Arbowet ook verplicht om medewerkers in staat te stellen invulling te geven aan hun eigen veiligheid en gezondheid. Met de RI&E heb je al een eerste stap hierin gemaakt, maar het gaat bijvoorbeeld ook om gedegen instructie voor het werken met interntransportmiddelen. Maar wat is een gedegen instructie? Hierbij geldt dat degene die de opleiding geeft, zijn deskundigheid moet kunnen aantonen. Ook moet het bedrijf registreren wanneer de opleiding heeft plaatsgevonden, aan wie en door wie de opleiding is gegeven en uit welke onderdelen deze opleiding bestond. Aan de slag Zorg er voor dat de benodigde kennis en vaardigheden, zoals geïnventariseerd in de RI&E, zoveel mogelijk in een opleidingsplan worden verwerkt. Het is cruciaal voor een continue ontwikkeling van je organisatie om te blijven investeren in alle medewerkers en zo het niveau van kennis en vaardigheden op peil te houden.
3. Top-down en bottom-up:                                                                                                                        Een ander belangrijk uitgangspunt is dat er zowel top-down als bottom-up een proactieve bijdrage wordt geleverd. Een dergelijke aanpak is niet alleen voorbehouden aan grote bedrijven, ook op kleine(re) schaal gaat het om uitgangspunten en kernwaarden. Al begint een bedrijf maar het streven naar nul ongevallen en altijd een schone werkvloer. Daarbij is de input van de werknemers essentieel om risico’s aan te pakken. Zij zijn de experts van de werkvloer en weten in veel gevallen waar de verbeterslagen te realiseren zijn.
4. Verankering:                                                                                                                      Om aan heel veel knoppen tegelijkertijd te draaien is niet eenvoudig. Het is echter tot op zekere hoogte wel noodzakelijk om te komen tot een betrouwbaardere veiligheidscultuur. Bij het (proberen te) beïnvloeden van een cultuur is het van belang om volledige aandacht te hebben voor zowel de geschreven als ongeschreven regels die van toepassing zijn in het werkgebied. De uitvoering en opvolging van het geschreven beleid is vanzelfsprekend van belang, maar de échte uitdaging is te vinden in het grip zien te krijgen op al die ongeschreven regels. En hoe hier invloed op uit te oefenen om veiligheid te verankeren in de dagelijkse realiteit op de werkvloer.

Aan de slag

Veiligheidsbeleid is belangrijk, maar het moet ook uitvoerbaar zijn. Probeer er voor te zorgen dat veiligheid niet een “einzelgangertje” is. Dat het een apart onderwerp is, wat er bovenop de normale workload bij komt. Maak gebruik van de bestaande werkstructuren en integreer veiligheidsmaatregelen en onderwerpen daarin. Om veiligheidscultuur écht te laten landen is het van belang dat het niet bovenop technische en procesmatige maatregelen komt, maar dat het onderdeel is van het nemen van strategische beslissingen in het formuleren van technische en procesmatige verbeteringen; dat veiligheid een onderdeel wordt van de dagelijkse praktijk en denkwijze, zonder dat men voelt dat er iets extra’s moet gebeuren wat niet inherent is aan het werkproces. Dat is wanneer je praat over een veiligheidscultuur.

Maximale magazijnprestaties

Het magazijn is voor veel bedrijven een belangrijk knooppunt in de logistieke keten. Lopen de processen hier optimaal, dat profiteer je van lage kosten, tevreden werknemers en een hoge klantwaarde. Wij geloven erin dat maximale magazijnprestaties alleen mogelijk zijn met de juiste balans tussen mens, proces en techniek. Deze elementen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.