Door RiskenBusiness op 19 december 2017 Insurance, Nieuwsbrief, Risks
Het aantal ongevallen blijft de laatste jaren stijgen. De verwachting is dat het aantal arbeidsongevallen in 2017 een stijging laat zien van circa 7% ten opzichte van 2016.

De Inspectie ziet een aantal redenen voor deze ongevallen. Marc Kuipers, Inspecteur-Generaal SZW: “Te vaak gaan er zaken verkeerd omdat verzuimd wordt de juiste veiligheidsmaatregelen te nemen of omdat de productie voor ging. Soms door onwetendheid door werkgevers die onvoldoende op de hoogte zijn van de wettelijke voorschriften. We zien ook dat in economische slechte tijden bedrijven te weinig geld willen vrij maken voor veiligheid en, als de verkoop voor de wind gaat en er meer financiële middelen beschikbaar zijn, er onvoldoende tijd voor vrij maken.”
In het jaarverslag staat verder dat in de loop van 2016 het duidelijk werd dat de hoeveelheid ‘reactief werk’- het aantal onderzoeken van ernstige ongevallen en klachten – flink steeg. Deze stijging heeft geleid tot een tussentijdse bijstelling van het Jaarplan 2016. “Er is een uitgebreide analyse gemaakt van het oplopend aantal ongevallen, die in het jaarverslag 2016 is opgenomen. Voor 2017 werd als uitgangspunt genomen dat meer ongevalonderzoek zou leiden tot minder inzet van capaciteit voor inspectieprogramma’s gericht op preventie. Bovendien voorzag de Inspectie dat – bij een voortgaande stijging van te onderzoeken arbeidsongevallen – enkele op preventie van onveilig en ongezond werk gerichte programma’s zouden moeten stoppen.”

Balans preventie en ongevalsonderzoeken
De verdere toename van de te onderzoeken arbeidsongevallen in 2017 onderstreept volgens de Inspectie SZW het belang van de politieke besluitvorming over de balans tussen preventie en ongevalsonderzoeken. “Dit onderstreept wederom dat de feitelijke toekomstige ontwikkelingen op het vlak van de te onderzoeken ongevallen in 2018 zullen bepalen in welke mate de in dit jaarplan voorgenomen activiteiten op het vlak van arbeidsomstandigheden zullen worden uitgevoerd.”

De Inspectie constateert verder dat de meeste werkgevers zich aan de wet kunnen en willen houden. “Anderen willen wel, maar kunnen het (nog) niet. Daarnaast is er een groep werkgevers die de wetten bewust overtreedt. En ten slotte zijn er de criminele organisaties, waarvoor alleen de winst telt. Ongeacht welke regels daarbij worden overtreden of mensen gedupeerd.”

Drie ontwikkelingen
De Inspectie constateert drie belangrijke ontwikkelingen op haar werkterrein. Naast ongevallen en klachten zijn dat onderbetaling en uitbuiting en gevaarlijke stoffen. “Zaken die in 2018 onverminderd aandacht nodig hebben. Op het gebied van gevaarlijke stoffen gaan bedrijven, kennisinstituten en overheden in een platform straks hun kennis over gevaarlijke stoffen delen. Zodat er een gezamenlijk beeld komt over eventuele risico’s. Maar ook om de risico’s van blootstelling zo vroeg mogelijk te herkennen om zo toekomstige slachtoffers te voorkomen.”
Ook op het terrein van eerlijk werk ziet de Inspectie de nodige uitdagingen. “Het tegengaan van onderbetaling en uitbuiting wordt steeds belangrijker. Een deel van de werkgevers zoekt voortdurend naar constructies om de kosten van arbeid te verlagen. Ze bewandelen zelfbedachte olifantenpaadjes, snijden officiële routes af. Op die manier ondermijnen ze de concurrentiepositie van bedrijven die zich wel aan de regels houden. In Nederland lopen 600.000 mensen het risico op onderbetaling. De Inspectie schat dat het aantal slachtoffers rond de 24.000 ligt.
In het regeerakkoord is extra budget beschikbaar gesteld voor het versterken van de handhavingketen. Komend jaar gaat de Inspectie daarvoor het fundament leggen. In 2022 moet de uitbreiding gereed zijn. Circa driekwart van de totale capaciteitsuitbreiding wordt ingezet voor het bestrijden van oneerlijk werk, onderbetaling en uitbuiting.