06-01-2017 arbo-online.nl
Er kan altijd iets verkeerd gaan bij de uitvoering van werk. Zelfs als er een actuele RI&E is, de werknemers deskundig zijn en de apparatuur in goede staat is.
Want naast al deze elementen moet de organisatie van het werk ook goed op orde zijn. Wat er kan gebeuren als dat niet zo is, laat de volgende ongevalsbeschrijving zien.
In de bouwput
In de bouwput worden de holle buizen door de funderingsmachine in de bodem gebracht. Als de kubel met beton is leeggestort in de buis, trekt de machinist de kubel omhoog en draait de heibaas zijn manliftbak weg. Tijdens het wegdraaien ziet de heibaas dat de nettendraad verstrikt raakt. Daarop draait hij de manlift terug. Hij maakt de draad los en geeft het sein aan de machinist dat de kubel kan zakken. De kubel zakt en korte tijd daarna schreeuwt de heibaas om hulp. Hij weet de manliftbak te laten zakken en wordt daar door zijn inmiddels gealarmeerde collega’s opgevangen. Het slachtoffer wordt met spoed overgebracht naar het ziekenhuis waar men een gecompliceerde enkelbreuk constateert.
RI&E, opleidingen, keuringen
Het arbeidsongeval wordt bij de Inspectie SZW gemeld en het onderzoek gaat van start. Op de locatie ziet de arbeidsinspecteur die het ongeval onderzoekt de funderingsmachine staan. De veiligheidskundige van het bedrijf is direct naar de ongevalsplek afgereisd. Hij overlegt ter plaatse de actuele risico-inventarisatie van het bedrijf, een overzicht van de door de heibaas gevolgde opleidingen, de verklaring van overeenstemming van de funderingsmachine (CE) en het overzicht van de jaarlijkse keuringen. De machinist laat bij de vraag naar zijn deskundigheid zijn pas zien die is afgegeven door een erkende machinistenopleiding. Op de vraag naar zijn ervaring antwoordt hij: “Minstens 30 jaar met verschillende kranen en natuurlijk funderingsmachines.”
Verklaring machinist funderingsmachine
Verder verklaart hij: “Ik laat de kubel zakken nadat de heibaas het signaal ‘zakken’ geeft en zie dat een schalm van de ketting op de rand van zijn manliftbak blijft hangen terwijl de kubel zakt. Ik wil de kubel optrekken, maar op hetzelfde moment schiet de schalm van de manliftbak en veert de manliftbak terug. Ik zie de heibaas stuiteren in zijn bak. Daarna hoor ik een schreeuw en weet ik: foute boel. Ik heb de kubel verder laten zakken, in dezelfde tijd is ook de heibaas beneden. In de bak zie ik aan de stand van zijn enkel dat het niet goed is. We hebben hem uit de bak getild. De hulpverlening heeft het daarna overgenomen.”
Ik zie de heibaas stuiteren in zijn bak
Verklaring heibaas in manliftbak
Enige weken later wordt de heibaas na zijn ontslag uit het ziekenhuis gehoord. Hij verklaart: “Ik had het nettendraad losgemaakt en wilde wegdraaien uit de richting van de zakkende kubel. Ik had de machinist het signaal ‘zakken’ gegeven maar was nog niet zo ver weggedraaid met mijn manliftbak dat ik niet geraakt kon worden. Tijdens het zakken komt de schalm op de rand van de bak en voel ik dat eraan wordt getrokken. Ik roep naar de machinist ‘omhoog’. Op hetzelfde moment schiet de schalm van de bak, veert de bak terug en kom ik van de grond los. Ik klap met mijn voeten op de bodem van de bak en voel een gruwelijke pijn in mijn rechteronderbeen. Ik schreeuw om hulp en zie kans om zelf de bak te laten zakken. Beneden aangekomen heb ik eigenlijk direct zorg gehad en ben ik naar het ziekenhuis vervoerd.”
De conclusie
Het is mis gegaan op het moment dat de heibaas het signaal ‘zakken’ geeft en de machinist de kubel direct laat zakken zonder te kijken of de heibaas nog in het bereik is van de kubel. Tegen de werkgever is een Ongevallen Boeterapport opgemaakt op basis van artikel 7.18a lid 6 Arbeidsomstandighedenbesluit. Daarnaast neemt het bedrijf verdere organisatorische maatregelen om ongewilde botsingen van de last van het hijs- of hefwerktuig te voorkomen.
Auteur: Marc Hek