International Workers Memorial Day 2016
28 april 2016
Nederland is een veilig land, zou je denken. Maar jaarlijks gaan hier meer dan 3.000 mensen eerder dood door een ongeluk of door een werkgerelateerde ziekte. Op 28 april, International Workers Memorial Day, worden alle werknemers die zijn gestorven door hun werk herdacht.
De belangrijkste ziektecategorien bij sterfte door werk zijn: kanker (1.350), hart- en vaatziekten (800) en longaandoeningen (570). Ook komen jaarlijks in Nederland ongeveer 200 miskramen voor als gevolg van het werk van n van de ouders.
Beroepsziekte melden
FNV heeft een plan opgesteld om het aantal sterfgevallen, ongelukken en beroepsgerelateerde ziektes terug te dringen op de Nederlandse werkvloer. Wanneer iemand een beroepsziekte oploopt, moet de bedrijfsarts dit volgens de FNV voortaan melden aan zowel de werkgever als het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB). Zo ontstaat eindelijk een goed overzicht van de plekken waar beroepsziekten voorkomen. Vervolgens moet de werkgever de beroepsziekte ook meteen melden aan de Inspectie SZW. Nu hoeft dat nog niet.
Coen van der Veer, dagelijk bestuur FNV: Het is een groot probleem dat we niet weten waar beroepsziekten voorkomen, omdat bedrijfsartsen in de meeste gevallen beroepsziekten niet melden. Wij willen daarom ook de werkgever verantwoordelijk maken. En wat ons betreft komt er op niet-melden een forse boete te staan.
Vliegende brigades
FNV wil daarnaast dat de Inspectie SZW wordt uitgebreid met vier regionale teams die kunnen fungeren als vliegende brigades. Zo kan de Inspectie direct reageren wanneer er een melding komt over ongezonde of onveilige arbeidsomstandigheden. Elk team zou moeten bestaan uit vier inspecteurs.
Van der Veer: Het lijkt me nuttig als die teams ook onaangekondigd direct ter plaatse kunnen controleren bij verdenking van ernstige risicos, zoals blootstelling aan kankerverwekkende stoffen. Op dit moment wordt nog vooral rekening gehouden met de vraag of een controle de werkgever wel uitkomt. Die krijgt daardoor de tijd krijgt om de werkplaats schoon te vegen en op te poetsen.
International Workers Memorial Day
Workers Memorial Day is in 1989 ontstaan in Canada en kreeg 20 jaar geleden een internationaal karakter toen een vakbond bij de Verenigde Naties aandacht vroeg voor decent work.
Ondernemingsraad
De Arbeidsomstandigheden wet verplicht de werkgever om overleg te voeren met de ondernemingsraad over aangelegenheden die het arbeidsomstandighedenbeleid betreffen. Artikel 28 lid 1 WOR geeft de or de bevoegdheid om zelf in te grijpen bij slechte, onveilige of ongezonde arbeidsomstandigheden.
Over ongevallen en beroepsziekten
16-05-2016
Vorig jaar bleek uit een onderzoek van wetenschappers van de Universiteit van Maastricht dat de inkomensbescherming van slachtoffers van arbeidsongevallen en beroepsziekten in Nederland achterblijft bij wat daar internationaal over is afgesproken.
De schadecompensatie bij beroepsrisico’s voldoet niet aan de eisen van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO), een onderdeel van de Verenigde Naties. Jaarlijks lopen naar schatting 250 duizend werknemers schade op door een bedrijfsongeval of een beroepsziekte. Daarvan zit 10 procent na een half jaar nog steeds ziek thuis. Sommigen van hen komen nooit meer in hun oude functie aan het werk. Het meest kwetsbaar is de groep werknemers die voor minder dan 35 procent arbeidsongeschikt zijn.
WIA
Meer dan 60 procent uit de groep van 35-minners is na twee jaar ontslagen. Volgens de onderzoekers biedt de Wet Werk in Inkomen (de WIA) onvoldoende compensatie voor het inkomensverlies van de werknemers: de 35-minners belanden onevenredig vaak in de WW (en later in de bijstand). En dat terwijl de WIA juist bedoeld was om mensen naar vermogen te laten werken. De problemen zijn vooral groot in het midden- en kleinbedrijf, omdat het de werkgevers daar niet lukt vervangend werk te vinden voor deze groep werknemers. De ILO heeft Nederland hier diverse malen op aangesproken. De onderzoekers pleiten voor invoering van een aparte verzekering voor arbeidsongevallen en beroepsziekten, net als in de ons omringende landen.
Inspectie SZW
Het bericht over dit onderzoek sloot af met de informatie dat het ministerie van SZW zich onthield van commentaar. Die kwam in februari van dit jaar met de resultaten van een eigen onderzoek, met daarin de mededeling dat de piek van arbeidsongevallen rond koffie- en theetijd ligt. En dat de Inspectie SZW jaarlijks ruim 2.000 arbeidsongevallen onderzoekt. U leest het goed: op naar schatting 250.000 arbeidsongevallen worden er slechts 2000 nader onderzocht. Dat is dus zo rond de één procent van het geschatte aantal ongevallen. Ook vermeldde het bericht dat de afgelopen jaren het beeld van de ernstige arbeidsongevallen in Nederland vrij stabiel is gebleven. En beroepsziekten blijven helemaal uit beeld.
Beroepsziekten
Dat is niet het geval bij het Instituut voor Asbestslachtoffers (IAS). Dat meldde onlangs dat er vorig jaar een recordaantal van 753 asbestslachtoffers een verzoek tot schadevergoeding had ingediend. Dat waren er vijftig meer dan in 2014. Dat kwam mede doordat de regeling is uitgebreid met de ziekte asbestose. In 2015 ontvingen 544 slachtoffers een tegemoetkoming van 19.000 euro per persoon. 181 personen kregen een volledige schadevergoeding van 60.000 euro per persoon. Of dit nu de volledige schade dekt, valt te betwijfelen. Het is op zich ook erg mooi dat deze regeling er na jarenlange strijd is. En dat die, naast mesothelioom, ook asbestose ziet als een aan asbest gerelateerde ziekte en de slachtoffers voorziet in een tegemoetkoming. Maar wordt het nu geen tijd om eens na te denken over een fatsoenlijk verzekering voor arbeidsongevallen en beroepsziekten, net zoals in de ons omringende landen?
Auteur: Rob Poort |
FNV: pleidooi vliegende brigades Inspectie SZW
Richt bij de Inspectie SZW een aantal mobiele brigades in en verscherp de meldingsplicht van beroepsziekten voor werkgevers en bedrijfsartsen. Dat stelt de FNV voor om het aantal ziekten en sterfgevallen als gevolg van werk terug te dringen.
De FNV pleit voor vliegende brigades van Inspectie SZW, die net als politie of brandweer kunnen uitrukken als sprake is van ongezonde en gevaarlijke werkplekken. Te denken valt aan in eerste instantie 4 regionale teams, elk bestaande uit 4 inspecteurs.
Dagelijks bestuurder FNV, Coen van der Veer: ‘Het lijkt me nuttig als die teams ook onaangekondigd direct ter plaatse kunnen controleren bij verdenking van ernstige risico’s, zoals blootstelling aan kankerverwekkende stoffen. Op dit moment wordt nog vooral rekening gehouden met de vraag of een controle de werkgever wel uitkomt. Die krijgt daardoor de tijd krijgt om de werkplaats schoon te vegen en op te poetsen.’
De grootste vakbond presenteert vandaag deze plannen ter gelegenheid van Workers Memorial Day. Wereldwijd worden op donderdag 28 april de werknemers herdacht die gestorven zijn als gevolg van het werk.
Ook vindt FNV dat wanneer iemand een beroepsziekte oploopt, de bedrijfsarts dit voortaan moet melden aan zowel de werkgever als het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB). Zo ontstaat eindelijk een goed overzicht van de plekken waar beroepsziekten voorkomen. Vervolgens moet de werkgever de beroepsziekte ook meteen melden aan de Inspectie SZW. Het nieuwe meldsysteem maakt meteen het werk van de Arbeidsinspectie een stuk gemakkelijker. Die kan direct ter plekke onderzoeken wat er aan de hand is en zo nodig maatregelen nemen om werknemers te beschermen tegen risico’s.
Coen van der Veer: ‘We zien op dit moment een opeenstapeling van incidenten en schandalen rond gevaarlijke stoffen als Chroom 6, BPA PX10. Ik heb het gevoel dat we hier als maatschappij de greep op dreigen te verliezen. En dat is niet goed.’
Werkgeversorganisaties tegen mobiele brigades arbeidsinspectie
MKB-Nederland en VNO-NCW vinden het instellen van mobiele brigades van de arbeidsinspectie ongewenst.
Met deze verklaring reageerden de ondernemersorganisaties op een voorstel van de FNV op Workers Memorial Day. De grootste vakbond presenteerde eind april een 4-puntenplan om meer grip te krijgen op de gevolgen van ongelukken op het werk en werk-gerelateerde ziekten. In Nederland overlijden hierdoor jaarlijks zo’n 3000 mensen eerder.
Beroepsziekte meteen melden
Wanneer iemand een beroepsziekte oploopt, moet de bedrijfsarts dit volgens de FNV voortaan melden aan zowel de werkgever als het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB). De werkgever moet de beroepsziekte ook meteen melden aan de Arbeidsinspectie, wat nu nog niet hoeft.
De FNV wil dat mobiele brigades bij ongevallen op de werkvloer kunnen uitrukken en werknemers meteen kunnen horen, zonder eerst contact te hebben met de werkgever. De ondernemersorganisaties vinden het veel belangrijker om arbeidsrisico’s per sector te bespreken in overleg tussen werkgevers en vakbonden.
Verantwoordelijkheid bij de werkgever
MKB-Nederland en VNO-NCW vinden dat op bedrijfsniveau de verantwoordelijkheid bij de werkgever ligt. ‘Die moet in staat worden gesteld die verantwoordelijkheid te nemen. Op brancheniveau komen werkgevers en vakbonden gezamenlijk maatregelen overeen om aan het doel van de wet te kunnen voldoen. Het beste is natuurlijk om beroepsziekten te voorkomen en eerder maatregelen te nemen,’ aldus MKB-Nederland en VNO-NCW.