Valgevaar is een van de meest voorkomende oorzaken van een arbeidsongeval. Op een werkplek waar het gevaar bestaat om 2,50 meter of meer te vallen, is in ieder geval sprake van valgevaar. Dit betekent dat er sprake is van een verhoogd risico dat zelfs fatale gevolgen kan hebben. Maar ook onder de 2,50 meter moeten de juiste voorzorgsmaatregelen worden getroffen.
Risico’s van werken op hoogte
Er gelden verschillende risico's bij het werken op hoogte. Dit zijn de belangrijkste risico's:
-
vallen van hoogte;
-
vallen door opening van werkvloer;
-
getroffen worden door vallend voorwerp;
-
mogelijk langere vluchtweg bij calamiteiten.
Maatregelen bij werken op hoogte
Er kunnen ook persoonlijk beschermingsmiddelen worden ingezet tegen het risico van werken op hoogte, maar altijd als aanvulling op collectieve beveiliging, zoals leuningen en vangnetten. Voorbeelden van persoonlijke beschermingsmiddelen:
- Een valbeveiligingssysteem. Samen met de in het valbeveiligingssysteem opgenomen harnasgordel en valdemper is de gebruiker niet alleen beschermd tégen een val, maar ook tijdens de val en daarna. Door het juist kiezen van het bevestigingspunt moet de valafstand wel zo klein mogelijk worden gehouden. Wie een harnasgordel gebruikt, moet precies weten hoe het systeem werkt en hoe te handelen in geval van nood. Daarom is het verplicht medewerkers te trainen in het gebruik.
- Een vallijn: ‘fall restraint’ sluit een val volledig uit, omdat de persoon niet bij de rand kan komen, en een ‘fall-arrest’ zorgt ervoor dat de persoon niet tot aan de grond kan vallen.
Daarbij moeten werknemers de juiste trainingen hebben gehad om de benodigde spoedeisende hulpverlening te kunnen bieden wanneer iemand gevallen is.
Wet- en regelgeving voor werken op hoogte
Er zijn verschillende wettelijke regels en richtlijnen opgesteld rondom het werken op hoogte:
- Arbobesluit artikel 3.16: Voorkomen valgevaar. De werkgever moet de nodige maatregelen treffen.
- Arbobesluit artikel 7.23: Gebruik van arbeidsmiddelen voor werken op hoogte, zoals ladders, steigers en trappen.
Tips om veilig te werken op hoogte
Valgevaar is een groot risico, maar er zijn voldoende mogelijkheden om de risico's te beperken. Werkgevers en werknemers kunnen daar zelf ook aan bijdragen. Hier volgen enkele tips:
- stel een goede RI&E op;
- zorg dat in het bouwontwerp al structurele arbeidsmiddelen voor werken op hoogte en valbeveiligingen worden opgenomen;
- laat werknemers zoveel mogelijk vanaf een veilige plek (steiger of bordes) werken;
- respecteer leuningen en hekken;
- scherm vloer- en wandopeningen af ;
- neem geen onnodige risico’s;
- ruim de werkplek voortdurend op om de kans op struikelen, uitglijden of verstappen te voorkomen;
- werk alleen met een valbeveiliging als er ook mee geoefend is;
- gebruik alleen een goedgekeurde valbeveiliging (CE-merk fabrikant is voldoende);