door Marieke van der Voort
Bijna een kwart van de Nederlandse werknemers zegt nieuwe kennis of vaardigheden te missen die belangrijk zijn om goed te presteren op werk. Deze groep is vaker ziek en heeft veel vaker burn-outklachten. Ook zijn deze mensen minder tevreden over hun werk. En op de acht geeft zelfs aan zeer ontevreden te zijn. Dat blijkt uit de Nationale Enqute Arbeidsomstandigheden 2014 van het CBS en TNO.
Snelheid
Met name in de bedrijfstak informatie en communicatie zegt het personeel vaak achter te lopen (27 procent). Dat komt vooral door de snelheid van technologische ontwikkelingen. ICT’ers en databank- en netwerkspecialisten hebben hier in het bijzonder last van.
Bouw
Ook in de bouw missen relatief veel werknemers naar eigen zeggen belangrijke nieuwe kennis en vaardigheden. Het gaat dan bijvoorbeeld om elektriciens en loodgieters. Automonteurs, industrieel ontwerpers en vormgevers hebben het door alle snelle ontwikkelingen eveneens zwaar.
In het vervoer, de horeca, de landbouw en de visserij zijn betrekkelijk weinig werknemers die nieuwe kennis of vaardigheden zeggen te missen.
Hoogopgeleiden
Hoogopgeleiden hebben vaker voor hun werk verouderde kennis dan laagopgeleiden. Mensen tussen de 35 en 45 jaar denken het vaakst tekort te schieten.
19 mei 2015
TNO: Bijna kwart werknemers zegt belangrijke nieuwe kennis of vaardigheden te missen
Van alle werknemers zegt 23 procent dat zij nieuwe kennis of vaardigheden missen die belangrijk zijn om het werk goed te kunnen doen. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om technologische en organisatorische kennis en vaardigheden. Werknemers die dit aangeven, zijn minder tevreden, zijn vaker ziek en hebben veel vaker burn-outklachten. Dit blijkt uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden 2014, waarvan CBS en TNO vandaag de eerste resultaten publiceren.
Download de publicatie van de NEA cijfers in de boekenkast
Vooral kennisveroudering in bedrijfstak informatie en communicatie
Als de ontwikkeling van kennis en vaardigheden van werknemers geen gelijke tred houdt met organisatorische en technologische veranderingen, dan is sprake van kwalificatieveroudering *. Kwalificatieveroudering komt relatief veel voor in de bedrijfstak informatie en communicatie: ruim 27 procent zegt belangrijke nieuwe kennis en vaardigheden te missen. Dit hangt vooral samen met de snelheid van de technologische ontwikkelingen. Zo geeft een relatief groot deel van de ict’ers en van de databank- en netwerkspecialisten aan dat het werk zodanig veranderd is dat zij nieuwe kennis en vaardigheden nodig hebben voor hun werk.
Ook in de bouw missen relatief veel werknemers naar eigen zeggen belangrijke nieuwe kennis en vaardigheden. Het gaat dan bijvoorbeeld om elektriciens en loodgieters. Mensen die werken in de reparatie van auto’s, reclame en marktonderzoek, industrieel ontwerp en vormgeving zeggen ook relatief vaak dat het hen aan nieuwe kennis en vaardigheden ontbreekt. In het vervoer en opslag, de horeca en de landbouw en visserij zijn daarentegen betrekkelijk weinig werknemers die nieuwe kennis of vaardigheden missen.
Geen kwestie van ouderdom of lage opleiding
Kwalificatieveroudering doet zich iets meer voor onder hoog- dan onder laagopgeleiden. Naar leeftijd zijn de verschillen groter. Het zijn de allerjongste en de alleroudste werknemers die het minst zeggen dat ze nieuwe kennis of vaardigheden missen. Bij jongeren speelt mee dat een groot deel een bijbaan of startbaan heeft onder hun opleidingsniveau. Werknemers van 65 jaar en ouder zijn relatief vaak laagopgeleid en werkzaam in flexibele dienstverbanden met een geringe arbeidsduur in de transport en logistiek, bijvoorbeeld als taxichauffeur, koerier of dagbladenbezorger.
Meer burn-outklachten en verzuim onder werknemers die belangrijke nieuwe kennis missen
Werknemers die aangeven dat zij nieuwe kennis en vaardigheden missen, verzuimen meer. Hun verzuimpercentage ligt met 4,7 procent aanzienlijk hoger dan van werknemers die over voldoende kennis en vaardigheden (3,4 procent) zeggen te beschikken. Werknemers met verouderde kwalificaties hebben relatief vaak burn-outklachten en zijn bovendien minder tevreden over hun werk: ruim 12 procent is zelfs (zeer) ontevreden met het werk.
Meer resultaten van de NEA 2014
Een selectie van de NEA-resultaten naar geslacht, leeftijd, bedrijfstak, herkomst en arbeidsduur, is te vinden op CBS StatLine en als losse bijlage bij het rapport.. Op http://www.monitorarbeid.nl staan een interactieve benchmarktool en een overzicht van interactieve visualisaties over specifieke thema’s uit de NEA, zoals agressie op het werk, duurzame inzetbaarheid en regionale verschillen. Hier zijn ook toekomstige publicaties over de NEA 2014 te downloaden.
* Kwalificatieveroudering: In deze bijdrage staat functie-inhoudelijke kwalificatieveroudering centraal. Dit treedt op wanneer competentievereisten voor bepaalde functies veranderen. Daardoor kan zich de situatie voor gaan doen dat mensen die in betreffende functies werkzaam zijn op den duur niet meer kunnen voldoen aan deze veranderende eisen. Zie TNO rapport "Kwalificatieveroudering in Nederland"