De hoeveelheid werk wordt er misschien niet minder door. Maar een cursus mindfulness kan werkstress wel degelijk verminderen of voorkomen, ervaren steeds meer docenten in Flevoland. In dit rondetafelgesprek vertellen betrokkenen waarom de cursus zo aanslaat: ‘De cursus was in 24 uur volgeboekt.’
Winnifred Admiraal is docente Frans op Scholengemeenschap Helen Parkhurst in Almere – en min of meer de katalysator van het feit dat mindfulness nu in heel Flevoland aan VO-docenten wordt aangeboden. “Ik kreeg echt last van de hoeveelheid werk die er op me afkwam”, vertelt Admiraal. “Maar de cursussen die ons werden aangeboden, hadden met name te maken met digitalisering. Zo kwam er nóg meer op me af, terwijl ik juist behoefte had aan het tegenovergestelde. Dat heb ik Mieke (van der Kroon, red.) ook verteld: ‘Waar ik nou gelukkig van zou worden, is een mindfulness-cursus.’ Typisch Mieke dat dat binnen no-time was geregeld.” Mieke van der Kroon is coördinator bij het eigen Expertise Centrum van Helen Parkhurst, dat de scholing van het eigen personeel verzorgt. Van der Kroon gaat bewust vraaggestuurd te werk: “Ieder voorjaar doe ik een ronde onder het personeel, met eigenlijk maar één vraag: ‘Wat heb jij aan professionalisering nodig zodat jij ook volgend schooljaar je doelen kunt halen, en effectief kunt werken?’ Aan mindfulness had ik eerlijk gezegd nog niet gedacht. Tot Winnifred ermee kwam.”
Meer scholen volgen
Van begin af aan wordt de cursus gesubsidieerd door het regionale arbeidsmarktproject Flevokans II. Projectleider Wim Rongen: “Tot de projectdoelen van Flevokans II behoort naast werving ook het behouden van leraren. En voor die doelgroep is het heel belangrijk dat we preventie als project zoveel mogelijk inzetten vanuit de behoefte van docenten. De cursus Mindfulness is daar bij uitstek een voorbeeld van. Vandaar onze keuze om de cursus te subsidiëren.”
Winnifred Admiraal en haar collega’s stonden vanzelfsprekend niet alleen in hun ervaring dat een baan in het onderwijs erg veeleisend kan zijn. Wim Rongen: “Werkdruk speelt op alle scholen in Flevoland wel een rol. Daarom bieden we de cursus nu aan alle VO-docenten in Flevoland aan.” Sandra Wind greep die kans met beide handen aan. “Ik ben biologiedocente op Het Baken – Stad College in Almere, maar doe nu voornamelijk roosterwerkzaamheden. Dat is een stressvolle taak die me ook wel lichamelijke klachten geeft.” Hoe groter de werkdruk, hoe minder ontspanning veel docenten zichzelf gunnen, merkt Wind: “Pauzes gebruiken we niet voor de ontspanning, maar om toch even die collega aan te schieten over die ene leerling. ’s Avonds zijn er ouderavonden, nakijkwerk, en eenmaal thuis gaan je gedachten ook maar door. Zo lukt het steeds minder om de spanning te laten zakken. Ik zocht een manier om daar verandering in te brengen.”
Kerntaak
Van der Kroon: “Ik denk dat we ons in onderwijsland steeds meer realiseren dat docenten heel goed zelf kunnen aangeven hoe zij in hun schoolloopbaan willen en moeten professionaliseren. Daar hebben we in Flevoland al een zekere traditie in. Zelf zie ik het als een kerntaak om docenten te vragen wat zij aan professionalisering nodig hebben. Die vraag zou in Nederland vaker gesteld mogen worden.” Van der Kroon ervaart dat de schoolleiding best gevoelig is voor de antwoorden op die vraag: “De schoolleiding heeft mindfulness echt omarmd. Helen Parkhurst organiseert nu bijvoorbeeld zelfstandig, op eigen kosten, verdiepingsavonden.” Die avonden worden ook aangeboden aan de Flevokans-cursisten. Wim Rongen denkt wel dat docenten nog nadrukkelijker hun scholingswensen naar voren moeten brengen. Van der Kroon neemt wat dat betreft een kentering waar onder jongere generaties docenten: “Mijn hoop is dat die veel sneller en duidelijker zullen laten weten wat zij nodig hebben. Ik denk zelfs dat zij dat zélf gaan organiseren: ruimtes zoeken op school, zorgen dat er workshops komen.”