Mag onderwijsassistent toezicht houden in machinale?

Waar moeten begeleiders / onderwijsassistenten aan voldoen (diploma / certificaat / bevoegdheid) om leerlingen te begeleiden, instructie te geven of toezicht te houden in een praktijklokaal of werkplaats met houtbewerkings machines? Dat was de vraag die Erik Bosma stelde. Voion geeft antwoord.

'Noch Arbowet noch Arbocatalogus-VO stellen een certificering (diploma, getuigschrift etc.) in welke vorm dan ook verplicht voor degenen die toezicht houden.

Wel geldt er een kwalificatie-eis: de begeleider / onderwijsassistent die leerlingen begeleidt, instrueert en toezicht houdt dient over voldoende kennis en vaardigheden te beschikken om die taak naar behoren uit te voeren. Dat is de essentie van deskundig toezicht (art. 1.37 lid 2 Arbobesluit).

Het is aan de werkgever om dit vast te stellen en aantoonbaar te maken. De begeleider die bijvoorbeeld instructie geeft en toezicht houdt op machinale houtbewerking dient volledig bekend te zijn met de werking, instellen en veilig gebruik van de machines. Hij/zij dient hiervan aantoonbare kennis te hebben. Deze kennis dient ook actueel te zijn (volgens de huidige stand van techniek). In dit geval dient de toezichthouder niet alleen kennis te hebben van machineveiligheid, maar ook van samenhangende risico’s zoals lawaai, houtstof, explosiegevaar. 

Bij een controle vraagt de Inspectie SZW natuurlijk wel om een en ander aantoonbaar te maken.

De werkgever doet er goed aan om toezicht als taak – met bij behorende verantwoordelijkheden, bevoegdheden en vereiste deskundigheid – schriftelijk vast te leggen. Bijvoorbeeld als onderdeel van de functiebeschrijving. Het voordeel daarvan is dat deskundig toezicht onderdeel is van de gesprekkencyclus en daarmee ook geborgd.'

Voion is het landelijke Arbo expertisecentrum van werkgevers en werknemers in het VO.Zij werken nauw samen met de Inspectie SZW bij het vaststellen van normen.